ak parti kanun teklifiyle savunma sanayine kaynak artırımını hedefliyor. Yılda 750 Milyar liranın hedeflendiğini belirten Ak Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, kanun metnini çaıkladı. Metne Orbit-Haber ulaştı.
Orbit-İşte teklifine ilişkin tüm bilgiler
SAVUNMA SANAYİİ İLE İLGİLİ BAZI DÜZENLEMELER HAKKINDA
KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI
HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
BİLGİ NOTU
MADDE 1:
Yatırımların teşvik edilmesi ve öngörülebilirliğin artırılmasını teminen enflasyon
düzeltmesinin yatırımlar üzerinde oluşturduğu vergisel etkinin yatırım dönemi süresince
ertelenmesi, işletme döneminden itibaren kar zarar hesapları ile ilişkilendirilmesi
sağlanarak, yapılmakta olan yatırımlar desteklenmektedir.
MADDE 2:
Tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi
kuruluşlarının 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan
kâr/zarar farklarını vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate almamalarına yönelik
düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 3:
Motor silindir hacmi 100 cm³’ün altında olan motosikletlerle motor gücü 6 kW ve altında
olan motosikletler motorlu taşıtlar vergisi kapsamına alınmakta ve buna ilişkin vergi tarifesi
belirlenmektedir.
MADDE 4:
Savunma sanayimizin desteklenmesi ve güçlendirmesi amacına matuf olmak üzere;
Vergi beyannamelerinden, gümrük idarelerine verilen beyannamelerden, sosyal güvenlik
kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri ve aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar
beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannamelerden damga vergisi
tutarı (yıllık gelir vergisi beyannamelerinde damga vergisi tutarının yarısı) kadar,
Tapu ve kadastro işlemlerinden, taşınmaz satışlarında alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 750 TL,
diğer işlemlerde adına işlem yapılandan 375 TL,
Limiti 100 bin Türk lirası ve üzerinde olan kredi kartlarının hamillerinden her bir kart
başına yıllık 750 TL
Noterdeki işlemlerden, taşınmaz satışlarında tapuda alınan bedel kadar, sıfır araçların
tescil işlemlerinde 3.000 TL, ikinci el araçların her çeşit satış ve devirlerinde 1.500 TL,
noterlik ücreti alınan diğer işlemlerde işlem başına 75 TL, olmak üzere maktu tutarlarda
Savunma Sanayii Destekleme Fonuna katılma payı alınması sağlanmaktadır.
MADDE 5:
Fon gelirlerine yönelik getirilen düzenlemeler dikkate alınarak, gelirlerin tahakkuk ve
tahsiline ilişkin hükümler, tahsilatı yapan kurumların sorumlulukları, tahsil edilen
tutarların Fona aktarılma zamanlarına ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
MADDE 6:
Yapılan değişiklik ile Kanuna göre mükellefler ve vergi sorumluları dışında ödeme
yükümlülüğü getirilen katılma payı ödemekle yükümlü olanlar da maddeye eklenerek
ödenecek meblağ hakkında hangi Kanun hükümleri uygulanacağı belirlenmektedir.
MADDE 7:
3621 sayılı Kıyı Kanununa hüküm eklenerek belirlenen alanla sınırlı olmak üzere organize
sanayi bölgesi kurulmasına imkan sağlanmaktadır.
MADDE 8-9-10:
Maddeleriyle; askeri amaçla kullanılanlar hariç olmak üzere insansız hava taşıtları (drone)
ile özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olan kol saatleri özel tüketim vergisinin
kapsamına alınmaktadır.
MADDE 11:
Yürürlük maddesidir.
MADDE 12:
Yürütme maddesidir.
Savunma Sanayine kaynak artırımı kanun teklifi tam metni
SAVUNMA SANAYİİ İLE İLGİLİ BAZI DÜZENLEMELER HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının sonuna aşağıdaki bent eklenmiştir.
“10. Bu Kanun kapsamındaki muhasebe standartları uyarınca yapılmakta olan yatırımlar hesabında takip edilen tutarların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucunda oluşan ve bu hesabın alt hesabında izlenen düzeltme farkları, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilir ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz.
Özel fon hesabında bulunan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirilmesi gereken dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınır.
Bu bent uyarınca özel fon hesabında izlenen ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayan tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu hesaplarda izlenen tutarlara ayrıca enflasyon düzeltmesi uygulanmaz.
Yatırım döneminde veya iktisadi kıymetin aktifleştirilmesinden sonra işin bırakılması veya özel fon hesabında izlenen söz konusu tutarların bir kısmının veya tamamının başka bir hesaba nakledilmesi ya da işletmeden çekilmesi hallerinde, bu bent uyarınca dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar; işin bırakıldığı veya özel fon hesabının kısmen veya tamamen bu bent hükümlerine aykırı şekilde kullanıldığı dönemin kurum kazancının tespitinde dikkate alınır.”
MADDE 2- 213 sayılı Kanunun geçici 33 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri” ibaresi “, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Bu fıkra hükümleri; tasfiye halindeki şirketler açısından kurumların tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği tarihin içinde bulunduğu hesap döneminden, iflas halindeki şirketler açısından ise iflasın açıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminden itibaren uygulanır. Bu tarihten önce geçici vergi dönemlerine ilişkin yapılmış olan enflasyon düzeltmesine yönelik geriye dönük herhangi bir düzeltme yapılmaz. Tasfiyeden vazgeçilmesi ya da iflasın kaldırılması durumunda, tasfiyeden vazgeçilen tarihin veya iflasın kaldırılmasına ilişkin mahkeme karar tarihinin içinde bulunduğu geçici vergi döneminden itibaren enflasyon düzeltmesi uygulanır. Tasfiyeden vazgeçilmesi veya iflasın kaldırılması hallerinde, bu bent uyarınca dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar tasfiyeden vazgeçildiği veya iflasın kaldırıldığı dönem kazancının tespitinde dikkate alınır.”
MADDE 3- 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasından sonra gelen (I) sayılı tarifenin “2- Motosikletler” başlıklı bölümünün birinci satırında yer alan “100-250 cm³’e kadar” ibaresi “250 cm³’e kadar” şeklinde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan “6 kW’ı geçen fakat” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
MADDE 4- 7/11/1985 tarihli ve 3238 sayılı Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının mülga (b), mülga (d), mülga (g), mülga (h) bentleri aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“b) 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun “IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar” başlıklı bölümünün “2. Beyannameler” başlıklı fıkrasının (b), (c), (e) ve (f) bentlerinde yer alan beyannamelerden alınan damga vergisi tutarı kadar alınan pay (Yıllık gelir vergisi beyannamesinde, bu beyannameden alınan damga vergisinin yarısı kadar pay alınır.),”
“d) Tapu ve kadastro işlemlerinden; taşınmaz satışlarında alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 750 TL (Bir taşınmaza ilişkin aynı anda aynı kişiler arasında birden fazla yapılan alış ve satışlarda alım satım sayısı ile ilişkilendirilmeksizin alıcı ve satıcının her birinden bir kez alınır.), diğer işlemlerde adına işlem yapılandan 375 TL olarak alınan pay (10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, kalkınma ajansları ve köy tüzel kişiliklerinden katılma payı alınmaz.),”
“g) 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında çıkarılan kredi kartlarından aynı Kanunun 9 uncu maddesine göre belirlenen limiti 100 bin Türk lirası ve üzerinde olan kartların hamillerinden her bir kart başına yıllık alınan 750 TL pay (Kartın yıl içinde herhangi bir sebeple yenilenmesi halinde ilgili yıl için pay ödenmiş ise ayrıca pay alınmaz, kartın herhangi bir sebeple iptal edilmesi halinde alınan pay iade edilmez. Fiziki bir kartın limitleri dahilinde oluşturulan ek kartlar ve fiziki olmayan kartlar için ayrıca pay alınmaz.),”
“h) Noterlerde yapılan işlemlerden aşağıda belirtilen tutarlarda alınan pay;
- Taşınmaz satışlarının noterler tarafından yapılması halinde (d) bendinde belirtilen tutar,
- İlk defa tescili yapılacak olan araçların tescil işlemlerinde 3.000 TL,
- Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinde 1.500 TL,
- Noterlik ücreti alınan diğer işlemlerde işlem başına 75 TL
(5018 sayılı Kanuna tabi kamu idareleri ile yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, kalkınma ajansları ve köy tüzel kişiliklerinden katılma payı alınmaz.),”
“Bu maddenin ikinci fıkrasının (h) bendi kapsamında noterlerde yapılan işlemlerden alınacak katılma paylarından noterlere herhangi bir pay veya aidat ödenmez.
Bu maddede yer alan maktu tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere, artırılarak uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu tutarların lira kesirleri dikkate alınmaz.”
MADDE 5- 3238 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin (1) ve (4) numaralı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, mülga (3) ve (5) numaralı fıkraları ise aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“1. Bu Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi kapsamında beyannamelerden alınan katılma payı, beyannamelerden alınan damga vergisi ile birlikte tahakkuk ettirilir ve tahsilatı takip eden ay sonuna kadar Fon hesabına aktarılır.”
“3. Bu Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendi kapsamında tapu ve kadastro işlemlerinden alınan tutarlar işlemden önce vergi dairesine ödenir. Söz konusu pay ödenmeden işlem yapılmaz. Pay ödenmeden işlem yapılması durumunda işlemi yapan memurlar, payı ödemekle yükümlü olanlar ile birlikte müteselsilen sorumludur.”
“4. Bu Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (g) bendi kapsamında alınan katılma payı, 5464 sayılı Kanun kapsamında kredi kartı çıkaran kuruluşlar tarafından her yılın ocak ayının 5 inci günü itibarıyla kart hamilinin hesabına yansıtılır, ilgili dönem hesap ekstresinde gösterilir, kart hamilinden tahsil edilen tutar, tahsilatı izleyen ayda verilmesi gereken banka ve sigorta muameleleri vergisi beyannamesi ile beyan edilir ve bu verginin ödeme süresi içerisinde ödenir. Yıl içinde alınan veya limiti anılan bent kapsamına giren kartlara ait katılma payı, kartın kullanıma açıldığı veya limit artışının yapıldığı ayın hesabına yansıtılır ve bu bent kapsamında ödenir.”
“5. Bu Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (h) bendi kapsamında noterlerde yapılan işlemlerden alınan katılma payları satış, devir, tescil işlemleri esnasında, diğer işlemlerde noterlik ücreti ile birlikte noterler tarafından tahsil edilir ve 18/1/1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 119 uncu maddesi uyarınca beyan edilerek ödenir. Söz konusu pay ödenmeden işlem yapılmaz. Pay ödenmeden işlem yapılması durumunda işlemi yapan noterler, payı ödemekle yükümlü olanlar ile birlikte müteselsilen sorumludur.”
MADDE 6- 3238 sayılı Kanunun 15 inci maddesinde yer alan “Mükellefler ile vergi sorumluları” ibaresi “Mükellefler ve vergi sorumluları ile bu Kanuna göre katılma payı ödemekle yükümlü olanlar” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 7- 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 6- Ekli (8) numaralı kroki ile listede sınır ve koordinatları gösterilen alanda, yer seçim kararına uygun olarak imar planı kararıyla Organize Sanayi Bölgesi kurulabilir.”
MADDE 8- 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan “88.02” sırasından sonra gelmek üzere aşağıdaki sıra eklenmiştir.
88.06 |
İnsansız hava taşıtları
(Askeri amaçlı kullanılanlar hariç) |
20 |
MADDE 9- 4760 sayılı Kanuna ekli (IV) sayılı listede yer alan “8543.70.90.00.15” sırasından sonra gelmek üzere aşağıdaki sıralar eklenmiştir.
91.01 |
Kol saatleri, cep saatleri ve diğer saatler (zaman ölçen sayaçlar
dahil) (zarfları kıymetli metaller veya kıymetli metallerle kaplama metallerden olanlar)
(Yalnızca 9101.11.00.00.00; 9101.19.00.00.00; 9101.21.00.00.00; 9101.29.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında yer alanlardan
özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olanlar) (Bu sırada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Hesaplanan tutarın 100 lirayı aşmayan kesirleri dikkate alınmaz.) |
20 |
91.02 |
Kol saatleri, cep saatleri ve diğer saatler (zaman ölçen sayaçlar
dahil) (91.01 pozisyonundakiler hariç)
(Yalnız 9102.11.00.00.00; 9102.12.00.00.00; 9102.19.00.00.00; 9102.21.00.00.00; 9102.29.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında yer alanlardan özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olanlar) (Bu sırada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Hesaplanan tutarın 100 lirayı aşmayan kesirleri dikkate alınmaz.) |
20 |
MADDE 10- 4760 sayılı Kanuna ekli (IV) sayılı listede yer alan “9405.10.50.10.11” sırasından sonra gelmek üzere aşağıdaki sıra eklenmiştir.
9503.00 |
Üç tekerlekli bisikletler, skuterler, pedallı arabalar ve benzeri tekerlekli oyuncaklar; oyuncak bebekler için arabalar; oyuncak bebekler; diğer oyuncaklar; küçültülmüş (scale) modeller ve benzeri eğlencelik modeller (hareketli olsun olmasın);her türlü bilmeceler (puzzle)
(Yalnız 9503.00.75.00.00; 9503.00.79.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numaralarında yer alan yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış uçan oyuncaklar) |
20 |
MADDE 11- Bu Kanunun;
- 1 inci ve 2 nci maddeleri 1/1/2024 tarihinden, özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler için 2024 yılında başlayan hesap döneminden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
- 3 üncü maddesi yürürlük tarihinden sonra ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
- c) 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı maddeleri 1/1/2025 tarihinde,
ç) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 12- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
GENEL GEREKÇE
Savunma Sanayii Başkanlığı, ülkemizde savunma sanayii altyapısının tesisine ilişkin politikaların tespiti ve bu politikaları tatbik etme yetki ve sorumluluğuna sahip mekanizmaların oluşturulması amacına uygun olarak 1985 yılında 3238 sayılı Kanunla Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde “Savunma Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı” (SaGeB) olarak kurulmuş, 1989 yılında Savunma Sanayii Müsteşarlığı olarak yeniden yapılandırılmıştır.
Müsteşarlık 2017 yılında gerçekleştirilen düzenleme ile Cumhurbaşkanlığına bağlanmış, 2018 yılında ise 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Savunma Sanayii Başkanlığı olarak yeniden yapılandırılmıştır. 7 numaralı “Savunma Sanayii Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiştir.
Savunma Sanayii Başkanlığı, “modern bir savunma sanayiinin geliştirilmesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyonunun sağlanması” amacıyla gerçekleştirilen projeleri Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) ile hayata geçirmektedir.
SSDF kaynakları, Savunma Sanayii İcra Komitesi tarafından alınan kararlar çerçevesinde TSK’nın kullandığı araç ve gereçlerin modernizasyonu, istihbarat ve güvenliğe yönelik Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığının ihtiyaçlarının karşılanması ve savunma sanayiinin geliştirilmesi amacıyla kullanılmaktadır.
SSDF gelirleriyle hayata geçirilen birçok önemli projelerle Türkiye hava, kara, deniz ve ayrıca uzayda güçlü, bağımsız ve caydırıcı bir bölgesel güç konumuna ulaşmıştır.
Halen devam eden Milli Muharip Uçak (KAAN), ALTAY, Milli Denizaltı ve Motor projeleri ve planlanan çok sayıda yeni projeyle, hava, kara, deniz, uzay ve siber dünyada tam bağımsız bir savunma sanayii inşa edilmekte; daha etkili bir caydırıcılık kapasitesi ve artan ihracat potansiyeli ile Türkiye, küresel güç olma hedefi doğrultusunda emin adımlarla ilerlemektedir. Özellikle son dönemde geliştirilen Çelik Kubbe Projesi ile "alçak irtifadan yüksek irtifaya" ve "kısa menzilden uzun menzile" kadar uzanan tehditlere karşı hava sahasının tamamını kapsayacak bir "güvenlik şemsiyesi" inşa edilmesini sağlayan füze savunma sistemi de Türkiye’nin bu hedefine önemli katkı sağlayacaktır.
Ülkemiz İHA ve SİHA teknolojisinde dünyanın önde gelen 3 ülkesinden birisidir. Elektronik harp alanında dünyada öncü olan ülkemiz, kendi savaş gemisini yapabilen 10 ülkeden biridir. Savunma Sanayimiz bugün 3.500’ü aşkın firmasıyla ülkemiz ekonomisine en yüksek katkıyı veren sektörlerden biri haline gelmiştir.
SSDF gelirleri; 4842 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda ve 3238 sayılı Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunda düzenlenmiştir.
4842 sayılı Kanun gereğince Savunma Sanayii Destekleme Fonuna;
- Gelir ve kurumlar vergisi tahsilat toplamı üzerinden %6,
- Veraset ve intikal vergisi tahsilat toplamı üzerinden %25,
- Motorlu taşıtlar vergisi tahsilat toplamı üzerinden %20
oranında pay ayrılmaktadır.
3238 sayılı Kanun kapsamında SSDF gelirleri ise;
- Her yıl bütçeye bu maksatla konulacak ödenekten,
- Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirmek amacıyla kurulmuş bulunan vakıflardan Fona yapılacak transferlerden,
- 25/8/1971 tarihli ve 1473 sayılı Kanuna göre belediye hudutları içindeki her türlü sinema, tiyatro, konser, sirk, fuar ve panayır giriş biletlerinden bilet başına alınan 25 kuruş tutarındaki Türk Hava Kuvvetlerinin güçlendirilmesine katılma payından,
- Kanunla (vergi kanunları hariç) kurulan fonlardan Cumhurbaşkanınca belirlenecek miktarda yapılacak aktarmalardan,
- Milli Savunma Bakanlığı bütçesinden modern silah, araç ve gereçler için ayrılan ödeneklerden,
- Fonun mal varlığından elde edilecek gelirlerden,
- Bağış ve yardımlardan,
oluşmaktadır.
2023 yılı bütçe verilerine göre SSDF gelirlerinin yaklaşık %80’ini vergi gelirlerinden ayrılan paylar oluşturmaktadır.
Türk savunma sanayinin uluslararası rekabet gücünün artırılması için ihtiyaç duyduğu kaynağın temin edilmesi amacıyla yeni kaynak ihtiyacı bulunmaktadır.
İhtiyaç duyulan kaynağın kalıcı gelir unsurları ile sağlanması amacıyla hazırlanan Kanun Teklifi ile 3238 sayılı Kanun ile bazı kanunlarda düzenlemeler yapılmaktadır.
Ayrıca, elde edilecek hasılatından SSDF’ye pay verilecek olan motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili düzenlemelere de yer verilmektedir.
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Kanununda yapılan düzenlemeyle kayıt ve tescile tabi, motor silindir hacmi 100 cm³’ün altında olan motosikletlerle motor gücü 6 kW ve altında olan motosikletlerin de motorlu taşıtlar vergisi kapsamına alınması ve vergi tarifesinin belirlenmesine ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Özel Tüketim Vergisi Kanununda yapılan düzenlemeler ile askeri amaçla kullanılanlar hariç olmak üzere insansız hava taşıtları (drone) ile kol saatleri ve yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncaklar verginin kapsamına alınmaktadır.
Diğer taraftan yatırımların teşvik edilmesi ve öngörülebilirliğin artırılması amacıyla Vergi Usul Kanununda düzenlemeler yapılmaktadır.
Bu kapsamda, enflasyon düzeltmesinin yatırımlar üzerinde oluşturduğu vergisel etkinin yatırım dönemi süresince ertelenmesi, işletme döneminden itibaren kâr zarar hesapları ile ilişkilendirilmesi sağlanarak, yapılmakta olan yatırımların desteklenmesi sağlanmaktadır.
Ayrıca, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşlarının 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farklarını vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate almamalarına yönelik düzenleme yapılmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Maddeyle, yapılmakta olan yatırımlara ilişkin harcamalarını tek düzen muhasebe standartları uyarınca “Yapılmakta olan yatırımlar” hesabında izleyen mükelleflerin, enflasyon düzeltmesine tabi tuttukları bu hesaba ilişkin düzeltme farklarını, dönem kazancıyla ilişkilendirmemeleri sağlanmaktadır.
Bu mükellefler, enflasyon düzeltmesinin uygulandığı dönemlerde, parasal olmayan kıymetler sınıfında yer alan yapılmakta olan yatırımlar hesabını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklar ve düzeltme sonrası oluşan ve enflasyon düzeltmesi karı olarak dikkate alınması gereken düzeltme farklarını dönem kazancıyla ilişkilendirmeyip, bu tutarları özel bir fon hesabında izleyeceklerdir. Özel fon hesabına alınan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır. Ayrıca, özel fon hesabında izlenen tutarlar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınıncaya kadar her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacaktır.
Örneğin, yapılmakta olan yatırımlar hesabında 10 milyon TL harcaması bulunan ABC A.Ş., bu hesabı dönem sonunda enflasyon düzeltmesine tabi tutmuş ve düzeltme işlemi sonrasında 3 milyon TL enflasyon düzeltme farkı ortaya çıkmıştır. Düzenlemeyle söz konusu mükellef enflasyon düzeltmesi sonrası oluşan farkı gelir hesaplarıyla ilişkilendirmeyerek özel bir fon hesabına alacak ve bu tutarı dönem kazancının tespitinde dikkate almayacaktır. Yatırımın bir sonraki yıl tamamlandığı, iktisadi kıymetin bu süre sonunda işletmenin aktifine alındığı ve bu süre zarfında yeniden değerleme oranının %20 olduğu varsayıldığında, özel fon hesabında yer alan tutar 3,6 milyon TL olarak dikkate alınacak ve iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönemde, söz konusu tutarın beşte biri olan 720 bin TL, kazancın tespitinde gelir olarak dikkate alınacaktır. Özel fon hesabının bakiyesi 2 milyon 880 bin TL ise sonraki hesap döneminde yeniden değerleme oranında artırılacak ve değerlenmiş tutarın bu defa dörtte biri, sonraki yıllarda değerlenmiş tutarın sırasıyla üçte biri, yarısı ve kalanın son yılda tamamı bu hesap dönemlerine ilişkin kazancın tespitinde gelir olarak dikkate alınacaktır.
Yatırımın çeşitli nedenlerle tamamlanamaması, iktisadi kıymetin aktifleştirilmesinden sonra faaliyetin beş hesap dönemi içerisinde sona erdirilmesi veya özel fon hesabında izlenen tutarların başka bir hesaba nakledilmesi ya da işletmeden çekilmesi hallerinde, madde kapsamında dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar yatırımın tamamlanamadığı, faaliyetin sonlandırıldığı veya özel fon hesabının kısmen veya tamamen madde hükümlerine aykırı şekilde kullanıldığı dönemin kurum kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.
Diğer taraftan, bu madde 1/1/2024 tarihinden, özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler için ise 2024 yılında başlayan hesap döneminden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceğinden, 2024 hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerinde bu hesaptan kaynaklanan düzeltme farklarını vergi matrahının tespitinde dikkate alan mükellefler, hesap döneminin başından itibaren kayıtlarını düzeltmek suretiyle söz konusu düzeltme farklarını hesap dönemi sonuna kadar özel fon hesabına alacaklardır.
Böylelikle, yatırımların enflasyon düzeltmesinden olumsuz etkilenmemesi sağlanmakta, bu sayede yatırımlara katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
MADDE 2- Yapılan düzenlemeyle, hali hazırda geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkının, vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınmayacağı mükellef grubuna, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları da dahil edilmektedir.
Maddede ayrıca kapsama dâhil edilen mükelleflerin hangi dönemden itibaren enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kar/zarar farklarını vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate almayacakları, hangi durumlarda ise söz konusu düzeltme farklarının vergi matrahının tespitinde dikkate alınacağına yönelik hükümlere yer verilmektedir.
MADDE 3- Maddeyle, motor silindir hacmi 100 cm³’ün altında olan motosikletlerle motor gücü 6 kW ve altında olan motosikletlerin motorlu taşıtlar vergisi kapsamına alınması ve vergi tarifesinin belirlenmesine ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 4- Maddeyle, 3238 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde düzenleme yapılarak SSDF’nin kaynaklarının artırılması amaçlanmaktadır.
Bu kapsamda;
- 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre, vergi beyannamelerinden, gümrük idarelerine verilen beyannamelerden, sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri ve aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannamelerden alınan damga vergisi tutarı kadar, yıllık gelir vergisi beyannamelerinden ise damga vergisi tutarının yarısı kadar,
- Tapu ve kadastro işlemlerinden maktu tutarda,
- Limiti 100 bin Türk lirası ve üzerinde olan kredi kartlarının hamillerinden her bir kart başına yıllık olarak belirlenen maktu tutarda,
- Noterlerde yapılan işlemlerden maktu tutarda,
katılma payı alınması yönünde düzenleme yapılmaktadır.
Tahsil edilen payların tamamının SSDF’ye aktarılmasını temin etmek için de mevcut maddede yer alan hükümlere ilave olarak, noterlerde yapılan işlemlerden alınacak katılma paylarından noterlere herhangi bir pay veya aidat ödenmeyeceği düzenlemesi getirilmektedir.
Ayrıca, maddeye belirlenen maktu tutarların yeniden değerleme oranı ile her yıl güncellenmesini sağlayacak hüküm eklenmektedir.
MADDE 5- Teklifle Fon gelirlerine yönelik getirilen düzenlemeler dikkate alınarak, söz konusu gelirlerin tahakkuk ve tahsiline ilişkin hükümler, tahsilatı yapan kurumların sorumlulukları, tahsil edilen tutarların Fona aktarılma zamanlarına ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
MADDE 6- Teklifle Fon gelirlerine yönelik getirilen düzenlemelerde, vergi mükellefi veya sorumlusu tanımına girmeyenlerden de katılma payı tahsilatı ödeme yükümlülüğü getirildiğinden, mevcut maddede değişiklik yapılarak bu Kanuna göre katılma payı ödemekle yükümlü olanlar tarafından ödenmesi gereken Fona ait meblağ hakkında Vergi Usul Kanunu ile Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacağı yönünde düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 7- Organize sanayi bölgeleri, sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önlemek, kentleşmeyi yönlendirmek, kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, sanayi türlerinin belirli bir plan dâhilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla, sınırları tasdik edilmiş arazi parçalarının imar planlarındaki oranlar dâhilinde gerekli ortak kullanım alanları, hizmet ve destek alanları ve teknoloji geliştirme bölgeleri ile donatılıp planlı bir şekilde ve belirli sistemler dâhilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan, planlanan ve işletilen, kaynak kullanımında verimliliği hedefleyen mal ve hizmet üretim bölgeleridir. Bu hedef ve amaçlar doğrultusunda karadaki alan kısıtlılığından dolayı ekli kroki ve listedeki alanın Organize Sanayi Bölgesi olarak kullanılması zorunluluğu doğduğundan madde ile, 3621 sayılı Kanuna ek madde eklenerek belirtilen alanla sınırlı olmak üzere organize sanayi bölgesi kurulmasına imkan sağlanması öngörülmektedir.
MADDE 8- Maddeyle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listeye insansız hava taşıtları (drone) eklenmiştir.
MADDE 9- Maddeyle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (IV) sayılı listeye özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olan kol saatleri eklenmiştir.
MADDE 10- Maddeyle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (IV) sayılı listeye yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncaklar (drone) eklenmiştir.
MADDE 11- Yürürlük maddesidir.
MADDE 12- Yürütme maddesidir.