CHP’li Veli Ağbaba 2022 Yılını değerlendirdi: Çalışanlar için kötü bir yıl oldu!
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba 2022 yılında emek ve çalışma yaşamını 6 başlıkta değerlendirdi. Ağbaba; “işçiler 2022 yılında aç kaldılar, işten atıldılar, örgütlenme hakkında mahrum bırakıldılar ve iş cinayetlerinde katledildiler” dedi. CHP'li Veli Ağbaba 2022 Yılını değerlendirdi: Çalışanlar için kötü bir yıl oldu!
2022 Çalışma hayatında atılan adımlar
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ağbaba’nın tespit ve değerlendirmeleri şöyle:
2022 yılında 1 Milyon 538 bin 646 kişi işten atıldı.
Bu yılın ilk 11 ayında çalışırken işten atılan ve işsizlik ödeneğine başvuran kişi 1 milyon 538 bin 646 kişi oldu. Erdoğan ve saray sözcüleri her ne kadar, ‘işsizlere iş var iş beğenmiyorlar’ dese de bu yılın 11 ayında ortalama her ay 139 bin 876 her gün ise 4 bin 662 kişi işten atıldı. İşten atılmaların en çok yaşandığı il ise 338 bin 845 kişi ile İstanbul olurken, Ankara’da ise işten atılanların sayısı bu yıl bitmeden 103 bin 60 kişi oldu.
İşsizlik fonu; işsizce cimri işverene cömert.
2022 yılının son ayıdan açıklanan kasım ayı işsizlik sigortası verilerine göre fondan aslan payını yine işverenler almaya devam etti.
Bu yıl fondan işsizlik ödeneği alan işsiz sayısı Ocak ayında 482 bin kişi iken Kasım ayı itibariyle bu sayı 408 bine düştü. Ayrıca; bu yıl Ocak-Kasım ayları arasında işsizlere fondan verilen ödenek miktarı toplamda 11,2 milyar TL iken, Bu aylar arasında işverenlere verilen destek toplamı tamı tamına 25 milyar 52 milyon TL’ye yükseldi. Yani işverenler işsizlerden fondan tam iki kat daha fazla para kullanmış oldu. Resmi verilerde dahi 3 milyon 5 yüz bin işsizin olduğu ülkede kasım ayı itibariyle işsizlik ödeneği alan işsiz sayısı resmi verilere göre 408 bin kişi ile sınırlı kaldı.
2023 yılı için belirlenen asgari ücret alım gücü olarak 5500 TL’nin gerisinde kaldı.
Yılın ilk 6 ayında yüzde 29,32 ile ikinci kez zam yapılarak 5500 TL’ye çıkartılan asgari ücret, 2023 yılı için belirlenen 8500 TL asgari ücretin alım gücü olarak kat be kat üstünde yer aldı. Daha cebe girmeyen 8500 TL asgari ücret; bulgurda, pirinçte, tavuk etinden, sebzede aralık ayında alım gücü olarak daha şimdiden 5500 TL’nin altında kaldı.
ÜRÜN
TEMMUZ AYI FİYATI
ARALIK AYI FİYATI
ARTIŞ YÜZDESİ
ALIM FARKI YENİ ASGARİ ÜCRET
Pirinç
25,00
45,80
%83
-33,18 kg
Bulgur
20,00
35,50
%77,5
-35,56 kg
Makarna
6,95
12,50
%79
-111 adet
Tavuk
27,50
47,25
%71
-21 kg
Yumurta
1,35
2,45
%81
-604 adet
Beyaz Peynir
65,00
110,00
%69,2
-7,3 kg
Ayçiçek Yağı
25,50
45,50
%78,43
-28,86 litre
Kaşar
95,00
159,00
%68
-4,4 kg
Süt
15,50
26,70
%72,25
-36,47 litre
Nohut
26,30
45,50
%73,00
-22,67 kg
Kuru Fasulye
35,00
59,90
%71,00
-15,23 kg
Zeytin
53,70
94,25
%75,51
-12,234 kg
Domates
12,00
21,00
%75,00
-53,53 kg
Salatalık
8,00
15,00
%87,5
-120,33 kg
Kuru Soğan
7,50
13,00
%73,33
-79,45 kg
Patates
5,50
10,00
%81,80
-150 kg
Emeğin payı azaldı, ücretler açlık ve yoksulluk sınırının altında kaldı.
2022 yılında ücretler yüksek enflasyon karşısında erirken, emekçilerin milli gelirden aldığı payda bir yılda 3,2 puan azaldı. 2021 3. çeyrekte % 29,5 olan işgücü ödemelerinin yurt içi hâsıla içindeki payı 2022 3. çeyrekte %26,3'e geriledi. Emeğin milli gelirden aldığı pay bir yılda 3,2 puan azaldı. Ortalama açlık sınırının 8 bin TL’yi yoksulluk sınırının ise 25 bin TL’yi aştığı 2022 yılında; tüm ücretler açlık ve yoksulluk sınırı altında kaldı.
Sendikalaşma yerinde saydı, grev yasakları devam etti.
Çalışan işçi sayısındaki artış ile sendika üyesi olan işçi sayısındaki artış arasındaki fark dikkat çekici boyutlara ulaştı. Çalışma Bakanlığı verilerine göre Ocak 2022’den Temmuz 2022’ye kadar çalışan işçi sayısındaki artış 693 bin kişi iken sendika üyeliğindeki 6 aylık artış ise sadece 91 bin kişi ile sınırlı kaldı.
2022 yılında Türkiye’de 15,9 milyon işçinin sadece yüzde 14,26’sı sendika üyesi olarak kayıtlara geçti. İşçilerin 13,7 milyonu sendika hakkından mahrum kalırken, 2022 yılında yasaklanan iki grev ile AKP iktidarında erteleme adıl atında yasaklanan grevlerin sayısı 19’a çıktı.
İş yerleri savaş alanına döndü.
Denetimsizlik ve ihmal sonucunda, AKP’nin sözde kader dediği düzende işçiler 2022 yılında da iş cinayetlerinde yaşamını yitirmeye devam etti. 2022 yılı henüz bitmeden iş yerlerinde en az 1679 işçi iş cinayetlerinde yaşamını kaybetti. Yaşların 14 ile 17 arasında değişen 51 çocuk işçi de yaşamını yitirdi.