NATO Zirvesine Türk savunma sanayi damga vurdu!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

NATO Vilnius Zirvesi’nde Şimdi güçlü gözükmek ve inandırıcı olmak zamanıdır. 20-30 yıldır NATO güçleri amacının dışında dünya jandarması rolünü üstlenmeye ; çalıştı. NATO Zirvesine Türk savunma sanayi damga vurdu!

NATO Paktı nükleer bir güç

Orbit – Sonuca şaşırmamak gerek. Binlerce [ kilometre uzakta bizim kavramlarımızdan çok uzak bölgesel dengelerle mücadele edildi ve zorla değiştirilmeye çalışıldı. Çok yazıldı ve çizildi bu konular. İlaveye gerek yok fakat bu bazı süper güçlerin iştahını açtı. Öncelikle, NATO Paktı nükleer bir güçtür. Tüm üyelerini kapsayan savunma şemsiyesi, planlamaK Vilnius Zirvesi önemli çıktılarıyla geride kaldı. Pakt’ın 31 +1 ülkeye genişlemesine yönelik tüm müttefiklerin memnuniyet ifadeleri yeni katılan üyeleri cesaretlendirdi. Kuşkusuz daha tam üyelik için yol çok uzun. Pakt’ın kendine uyumluluk davranışları ve prosedürleri var ve uzun yıllar tarafsız kalmış iki ülke için yeni çizgilere alışmak kolay olmayacak. Bu durumda gerçek anlamda Avrupa kıtasında uluslararası diplomatları ile kuvvetli ve tarafsız sadece iki ülke kaldı denebilir: İsviçre ve Avrupa Birliği üyeliği nedeniyle kısmen Avusturya. Ayrıca barış için tarafsız ülkelere de çok ihtiyaç var… Kutuplaşmalar hızlanıyor. Kimilerine göre yeni bir Soğuk Savaş, kimilerine göre ise 3’üncü Dünya Savaşı’nin başlangıcı…

Sonuçta istikrarsız bir dünya düzenine doğru sürükleniyoruz görüntüsü sergileniyor. Daha önceki yazılarımda bu konuları defalarca işlediğimden sizleri NATO uzmanı gözünden biraz bilgilendirmek isterim. Ne savaş ne de barış, tam tamına gri bölge girişindeyiz. Karadeniz havzasında savaş; Hint Okyanusu ve Çin bölgesinde küresel güç inşası, İran’ın nükleer silah edinimi, Pasifik Okyanusu, Afrika kıtası kaynakları, Kore, Kutuplar…  ve gereken cevaplar mevcuttur. Nükleer “herhangi silah” kavramının dışındadır. Kullanıldığı anda doğası gereği çatışma şartlarını tümüyle değiştirmekte ve boyutlarını genişletmektedir. Bu boyuta gelindiğinde karşı tarafın kabul edilemeyecek kayıplarına neden olacak kademeli cevaplar ve imkânlar önceden planlanmıştır. Silahların menşei bir yana, müttefiklerin harp unsurları ile tüm imkânları verilecek “cevaba” hazırlıklı olmalıdır. Bu durumda, bazı ülkelerde hazır bulundurulan özel mühimmatların kullanımı için üsler ve vektörler, kısacası taşıyıcılar gerekir. Avrupa’da “çift” kullanımlı savaş uçakları bulundurulmalı, genelde öngörülen ihtiyaç kapsamında F-35A’nın temin edilmesi ve avcı eskortu kabiliyetleri görev tanımları içinde müttefiklere kazandırılmalıdır. Bu zirvede özelikle, NATO nun 74 yıldır barışı garantileyen ve vazgeçilmez merkezi doktrinine bağlı olarak, tüm kıtasal nükleer savunma ve müşterek planları onaylandı.

Diğer stratejik “yeni” doktrin

Beyaz Rusya’nın bu istenmeyen “silahları” kendi topraklarına konuşlandırması ve Rusya güdümlü hareket ettiği takdirde neler olacağını, acilen iyi kavraması gerekiyor. Diğer stratejik “yeni” doktrin ise kıtasal savunma amaçlı BMD kavramı, yani anti-balistik füze sistemleri. Daha önce bölgesel alan savunması için düşünülen bu füze sistemleri, 2010 yılındaki Lizbon Zirvesi’nde kıtasal savunma hedefine dönüştü ve ortak mali bütçeden finansman ile genişletildi. Avrupa kıtasının uzun ve orta menzilli balistik füzelere karşı kalkanında Türkiye ve Karadeniz konumları itibarıyla merkezde rol yer alıyor. Bu amaçla stratejik açıdan önemli diğer ülkeler; Romanya, Polonya ve İspanya olarak belirlenmiş. Vilnius Zirvesi’nde, tüm Avrupa kıtasının hava ve füze savunmasının genişletilmesine, harp sahasında yeni doktrin ve silah sistemlerinin tehditlerine cevap veren ihtiyaçların ortak planlama ve alımlarla sağlanmasına karar verildi. Ayrıca BMD komuta kontrol ve silah sistemlerinin çoğaltılması onandı. NATO’nun diğer önemli caydırıcı gücü, taktik harp seviyesinde ve merkezi Gloucester/İngiltere olan ARRC (Müttefik Acil Mukabele Kolordusu) oluşumu. NATO’nun öngördüğü hedef, bir kolordu seviyesinde çok uluslu, ortak ve yüksek hazırlıklı birliklerin, görev alanında ve kriz durumunda, hızla araziye erişen (intikal eden) bir askeri yapıdır. 2002 Prag Zirvesi’nde başlayan süreç, 10 ila 20 bin asker yönetebilen yapısı ile tasarlanan NATO Mukabele Kuvveti (NRF), hâlen günümüzde 9 yüksek hazırlıklı kolordu karargâhı (QH) ile her yıl nöbetleşe hazır beklemektedir. Karadeniz’de, 2014 yılında Kırım Yarımadası olaylarının hemen ardından, NATO tarafından 2010 yılında “partner” olarak ilan edilen Rusya’nın düşmanca tavırları müttefikleri yeniden planlama değişimine (RAP) itti. Hazır bekletilen NRF, takviye edilerek ve süratle intikali amaçlanarak Çok Yüksek Hazırlıklı Müşterek Görev Gücü (VJTF) seviyesine çıkarıldı. Öncelikle JFC Hollanda Brunssum ve JFC İtalya Napoli’de yıllık dönüşümlü iki QH oluşturuldu. Tüm NRF’ler buraya bağlanarak daha süratli intikal amaçlandı. Hazır bekleyen asker sayısı 40SAYI123 60 bin olarak öngörülse de bütçesel nedenlerle ancak genelde 20 bin asker ile günümüze kadar sınırlı kalınıyordu. Hedef, tugay seviyesinde ilk 5 bin askerin çok süratli bölgeye getirilmesi, özel kuvvetler ile hava ve deniz unsurlarının 2-3 gün hazırlığı ve intikal süresi benimsenmesidir. Örneğin Ocak 2021 tarihinde 3’üncü Kolordu, İstanbul’da VJTF QH görevini üstlendi, 66’ncı mekanize piyade tugayı NATO hizmetine verildi.

VJTF aktifleşmiş olup süratle Baltık ülkelerine intikal

Ayrıca 11 müttefik ülkenin katkıları ile 6500 askerin çok hızlı intikali için gerekli lojistik, eğitim, haberleşme ve mühimmatların hazırlanması gerekmektedir. 3’üncü Kolordu Türkiye’nin Polonya’dan VJTF görevini devralmadan altı ay önce başlayan bir süreç ile en az 50 ana başlık altında oluşan zorlu sınav sürecinin ardından yüksek hazırlıklı kolordu seviyesine erişti. Bu süreç her görev değişiminde yaşanıyor. Sadece NATO Yüksek Hazırlıklı Kolordu unvanı başarılı birliklere veriliyor. Hâlihazırda toplamda karada 9 seçkin yüksek hazırlıklı kolordu mevcut; ARRC Innsvvorth, İngiltere; NRF-TU İstanbul, Türkiye; NRF-İTASolbiate, İtalya; NRF-SP Valencia, İspanya; NRF-GR Selanik, Yunanistan; NRF-FR (RRC) Lille, Fransa; NRF-DE (GNC) Münster, Almanya/Hollanda; NRF-NE (MNC) Szczecin, Polonya ve Kuzey-Doğu bölgesi; EUROCORPS Strazburg, Fransa/Almanya birliğinin ise AB menşeli kolordusunun DEFENCE10 BAŞYAZI 2002’den beri özel anlaşmalı komutasının NATO sistemi dışında kısıtlı bir yapısı var. KRBN Savunma Birliği bir Çek Bölüğü olup, ayrıca 2009 yılından itibaren SHAPE komutasında, NATO JSOF özel kuvvetler ile destekleniyor. Denizde sürekli hazır görev ve devriye yapan 1 ‘inci ve 2’nci SNMG NATO Harp gemileri ve 1 ‘inci ve 2’nci SNMCMG mayın av/tarama gemileri kriz bölgesine ilk intikali üstleniyor. Havada yine sürekli hazır bekleyen ve her yıl ülkesi değişen JFAC ile destek sağlanabilir. Tabiki doğru yerde doğru zamanda manevra için JISR/ICO NATO istihbaratını unutmayalım. Tüm bu hazırlıkların amacı, caydırıcı kalmak fakat ihtiyaç durumunda reaktif yapısı ile NATO güçlerinin kriz yönetimine yardımcı olmaktır. Rus Ordusunun Ukrayna’ya saldırdığı andan itibaren 24 saat geçmemesine rağmen VJTF aktifleşmiş olup süratle Baltık ülkelerine intikal edildi; hemen ardından Romanya’ya takviye birlikleri konuşlandırıldı. Durum Madrid Zirvesi’nde hızla değişti. Yeni savunma planlaması kararları alan müttefikler ayrıca NRF’in güçlenmesine karar verdi. Zirvede, yüksek hazırlıklı yapıyı 300 bin askere çıkartmak için düğmeye basarak bu kararı 2022 NATO zirvesinde benimsediler. Harekât planları (RAP) yeniden düzenlendi ve yeni katılan ülkeler dahil edilerek kapsamlı savunma planları yapıldı. Bu planlar çerçevesinde ilk takip kuvvetleri grubu (IFFG) hazırlık seviyesi yüksek ve en az iki tugaydan oluşan birliklerin VJTF’lerin ardından takviye olarak kriz bölgesine ivedilikle intikali amaçlanıyor. Bu planlar Vilnius Zirvesi’nde onandı. İçerikleri henüz paylaşamadığından bu yedi kat artışın nasıl karşılanacağı konusunda endişeler var. Askeri yapısı büyük ülkeler birlik ihtiyacına kısmen cevap verseler de diğer uluslar nasıl yetişecekler anlaması zor. Bu rakamların erişilmesi için askeri bütçelerin zorlanması kaçınılmaz. Unutmayalım ki her ülke kendisi için çözüm üretmeli ve birliklerini hazır tutmalıdır. Lojistik, mühimmat ihtiyaçları, komuta kademesinin ve devamlı eğitim gerektiren bir yük, bizleri şüpheye düşürüyor. Ayrıca ayrılan savunma bütçelerinin yüzde 20’sinin araç ve silah sistem alımlarına ayrılması sözü verilmiş durumda. En kısa yoldan, bugünkü NRF yapısını yedi ile çarpsan finans müdürleri istifa eder. Olumlu gelişmelerden biri, NATO’nun savunma sanayi için alınan bazı önlemleri kapsamında ortaklıklar başta olmak üzere kritik teknoloji paylaşımı ve tedarik süreçlerinin ülkeler arası kolaylaştırılmasını teşvik etmesidir. Buradan bakıldığında bazı gizli ambargoların hızla kalkması için kurulacak sanayi komisyonlarının NATO Genel Sekreteri himayesinde gelişmesidir. Sayın Jens Stoltenberg’in, NATO için gerçekten büyük bir özveri ile tüm tarafları birlik içinde ve ortak savunma vizyonunda buluşturmasının hakkını vermeliyiz. İnişli çıkışlı ekonomik ve siyasi süreçler yaşamakta olan ülkeler ile çoklu güven sorunu yaşayan müttefiklerin acilen çözüm bulmasında tüm NATO üyelerin Stoltenberg’e yardımcı olmasına ihtiyaç var. NATO önemli bir dönüm noktasında. 1991 Varşova Paktı’nın dağılması ile kendini sorgulayan batı müttefikliği, son zirvede “O” kaybettiği amacını yeniden bulmuş durumda. Sonuç olarak ve öncelikle, NATO nükleer bir caydırıcı güçtür, unutmayalım…