34,4272$% 0.26
36,4142€% 0.48
2.838,64%0,16
4.820,00%-0,35
19.286,00%-0,34
9.470,95%0,54
3071771฿%-1.75478
TBMM Bugün itibarıyla yeni yasama dönemine başlıyor. Ak Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, bugünkü aç kapa oturumunun ardından, Salı günü başlayacak çalışmalarda ilk olarak sosyal medya yasasının gündeme geleceğini açıkladı. Sosyal medya yasası Salı günü TBMM gündemine geliyor!
Ak Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, Salı günü yani 4 Ekim’de, internet medya kanunu ve sosyal medya düzenlemesinin geçerlik kazanacağının altını çizdi.
GENEL GEREKÇE
Teknolojinin önemli sonuçlarından biri olan internet, diğer kitle iletişim araçlarını geride
bırakırken; internet üzerinden geliştirilen ve her geçen gün artan kolay erişim ve iletişim yöntemleri,
“sosyal medya” kavramım toplumsal yaşamın merkezine taşımıştır. İnternet, haber ve bilgiye erişimi
kolaylaştırdıkça ve hızlandırdıkça, buna bağlı olarak sosyal medyamn kullanımı da artmaktadır. Bu
artış, yeni ve farklı temalı sosyal medya platformlarının oluşmasına ve insanların zamanmın büyük
bir bölümünü bu platformlarda geçirmesine neden olmaktadır. Öyle ki, dijitalleşme ortamıyla
bağlantılı olarak yeni sosyal problemlerin, kişilik bozukluklarının ya da psikolojik hastalıkların
tartışıldığı bir dünyaya doğru gidildiği, uzmanlannca dile getirilmektedir. Diğer taraftan dijital
dünyanın insan hayatında fazlasıyla etkili olması ve sosyal medya platformlannın bu denli
çeşitlenmesi, kişilerin gerek sosyolojik gerek hukuki birçok problemle veya kişisel haklarının
ihlaliyle karşılaşmasını beraberinde getirmiştir. Buna karşın sosyal ağ sağlayıcıların veya dijital
dünyamn arka planında rol alan diğer aktörlerin, geniş çaplı kullanıcı sayıları ile kullanıcı
verilerinden yararlanarak elde ettikleri milyarlarca dolar gelire veya özel bilgiye rağmen, kişilerin
haklarının korunması noktasında ihtiyaç duyulan önleyici ve koruyucu mekanizmaları
geliştirmedikleri ya da etkin tedbirler almadıkları veyahut kullamcıların ve devletlerin haklı
taleplerine direnç gösterdikleri gözlemlenmektedir.
İnternet ortamının; ulusal sınır tanımayan olgusu, hızlı erişim ve geniş paylaşım kolaylığı
sağlaması, dağınık, çok değişkenli ve dinamik küresel ağ yapısı nedeniyle kötü niyetli kullanıcıların
kimliklerini gizleyerek yasa dışı iş ve eylemlerini hayata geçirmesine fırsat tanıdığı artık bilinen bir
gerçekliktir. Dolayısıyla, sahte isim ve hesaplarla yasa dışı içerik oluşturup paylaşma, farklı siyasi
düşüncedeki kişilere, herhangi bir alanda rakip olarak gördüklerine, farklı dinlere veya milletlere
yönelik küfür, iftira veya hakaret etmek, karalamak ya da itibarsızlaştırmak, nefret ve ayrımcılığa
zemin oluşturmak amacıyla kullanıldığı durumlarda internet, düzenleme yapılması gerekli alan
olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda kişilik hakları ihlal edilen bireyler, anayasal güvence
altında olan haklarının korunması noktasında devletten beklenti içine girmektedirler. Devletin bu
alanda ki yükümlülüğü, temel hak ve özgürlüklerin korunacağı ve aynı zamanda ifade özgürlüğünün
de güvence altına alınacağı düzenleyici bir rol üstlenmesidir. Bunun sonucunda devletlerin
vatandaşlarımn temel hak ve özgürlüklerini hem diğer kullanıcılara hem de sosyal medya
platformlarına karşı koruması gerekmektedir. Nitekim, hem Avrupa ülkeleri (Almanya, Fransa,
İngiltere…) hem de Amerika Birleşik Devletleri, dijital dönüşümün küresel ölçekte ve toplumun tüm
kesimlerinde hissedilir hale gelmesi ile birlikte bu alanda yeni regülasyonlar yapmaktadırlar. Avrupa
Birliği “Digital Services Act/ Dijital Hizmetler Yasası” ile “Genel Veri Koruma Tüzüğünde” olduğu
gibi yine öncü regülatör olarak gerekli adımları atmaktadır. Ülkemiz de, dijital dünyada
vatandaşlarının karşılaştığı sorunları, gerçek dünya da olduğu gibi çözebilmek adına, söz konusu
diğer ülke ve uluslararası kuruluş düzenlemelerini de dikkate alarak gerekli adımları atmayı
hedeflemektedir. Bu adımların zemininde, özellikle ifade özgürlüğüne temas eden noktalarda,
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan
hükümler yer almaktadır. Anayasanın ilgili hükümleri ile tanınan ve koruma altına alınan temel hak
ve özgürlükleri, Ülkemiz gerçek dünyada olduğu gibi, dijital dünyada da korumayı amaçlamaktadır.
Belirtmek gerekir ki, dijital dünyada da insanların onur, şeref ve saygınlığının, kişisel haklarının, özel
hayatlarımn dokunulmazlığının ve kişisel verilerinin korunması gerekmektedir.
Bu bağlamda, yalan haberi kasıtlı olarak üretme ve yayma eyleminin (dezenformasyon), birey
ve toplum iradesini ipotek altına alan ve vatandaşların gerçek bilgiye ulaşma hakkını engelleyen ciddi
bir tehdit haline geldiği aşikârdır. Bu tehdit, aynı zamanda çeşitli özgürlükleri istismar etmek
suretiyle başta ifade özgürlüğü ve haber alma özgürlüğü olmak üzere temel hak ve özgürlüklerin
kullanılmasını engellemeye yöneliktir. Gelişen teknoloji ile birlikte dezenformasyonun vardığı nokta,
temel hak ve özgürlükleri korumak adına bu tehditle mücadele etmeyi zorunlu kılmıştır. Bu
çerçevede mevzuatımızda ki mevcut düzenlemeleri yeni duruma uygun hale getirmeye yönelik ilave
düzenlemeler yapılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır.
Bilgiye bir tuşla ulaşabilme kolaylığı interneti diğer iletişim araçlarının önüne geçirmiş, ancak
haberleri bu şekilde rahat ulaşılabilir hale getiren internet haber siteleri ve çalışanları, gazetelere ve
gazetecilere tanınmış olan haklardan yararlanamamıştır. Bu durumu ortadan kaldırabilmek amacıyla
Teklifle internet haber siteleri 5187 sayılı Basın Kanunu ile 5953 sayılı Basm Mesleğinde
Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alınmış
ve çalışanları yazılı medyada çalışan basın mensupları ile eşit şartlara sahip hale getirilmiştir. 5953
sayılı Kanunda yapılan değişiklikle; internet haber sitelerinde fikir ve sanat işlerinde ücret karşılığı
çalışanlar da gazeteci tanımına dahil edilmiştir. Bu sayede ifade özgürlüğü ve doğru haber alma
hakkının kuvvetlendirilmesi hedeflenmiştir.
Değişiklik Teklifiyle, internet haber siteleri süreli yayın kapsamına alınarak, süreli yayınlara
benzer şekilde beyanname verilmesi, cezai ve hukuki sorumluluğu, düzeltme ve cevap hakkı, tabi
olacaklan yargılama usulü ve beyannamelerin verileceği mercii düzenlenmiştir. întemetin doğası ve
dinamik yapısından kaynaklanabilecek problemlerin giderilmesi amacıyla bir içeriğin internette ilk
kez sunulmaya başlandığı tarihin, her erişildiğinde değişmeyecek şekilde içeriğin üzerinde
belirtilmesi zorunlu hale getirilerek bu içerikten doğacak sorumluluklar açısından tarih tespiti
mümkün hale getirilmektedir. Böylece basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı
kararlannın hızlı ve etkin bir şekilde tebliğinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Ayrıca, 195 sayılı Basın îlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunda, internet haber sitelerini de
kapsayacak şekilde değişiklik yapılarak, resmi ilan ve reklamlann bu mecralarda belirli kurallar
çerçevesinde yayınlanmasımn sağlanması suretiyle halihazırda yazılı medya işletmelerine verilen
resmi ilan ve reklamların, internet haber sitelerine de verilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda, özel
kanunlardaki hükümler uyarınca gazetelerde yaymlatılması zorunlu olan resmi ilanların, etkin ve
verimli şekilde daha fazla muhataba ulaştırılması, şeffaflık ve rekabet ortamının sağlanması amacıyla
intemet haber sitelerinde de yayınlanmasına imkan verilmekte, böylece bu siteler de resmi ilanların
yayın mecrası olarak belirlenmektedir.
Diğer taraftan, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu
Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda yapılan değişiklikler ile
uygulamada karşılaşılan sorunların giderilmesi amacıyla içeriğin çıkarılması/erişimin engellenmesi
kararlannın uygulama mercii noktasındaki tereddütlerin ortadan kaldırılması ve Erişim Sağlayıcılan
Birliğinin görev ve yetki alanının belirlenmesi öngörülmektedir. Çocukların, gençlerin ve ailenin
internetin yasa dışı içerikleri hakkında bilinçlendirilmesi ve güvenli kullanımı konusunda
bilgilendirilmesi için Birliğe ilave görevler tevdi edilmektedir. Kişilik haklarının korunmasına
yönelik olarak Birliğe yapılan müracaatlara ilişkin yapılacak itirazlarda takip edilecek yargısal
denetim usulü hususunda düzenleme yapılmaktadır.
Gelişen teknoloji ile birlikte, intemet ortamında işlenen suça konu yayınların içerik veya yer
sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin
engellenmesi kararı verilebilecek katalog suçlarda, yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılmaktadır.
7253 sayılı Kanunla düzenlenen sosyal ağ sağlayıcıların yükümlülük ve sorumluluklarına
yönelik; muhataplık ilişkisinin güçlendirilmesi, raporlama yükümlülüğünün kapsamının
genişletilmesi, çocuklara yönelik uygulamalar konusunda ayrıştırılmış hizmet sunumunun
sağlanması, yargı mercilerinin bilgi taleplerine süresinde ve doğrudan cevap verilmesi, kullanıcı
haklanmn korunması, kamu güvenliğini ve kamu sağlığını etkileyen olağanüstü durumlarda kriz
planı oluşturarak etkin önlemler alınması gibi hususlarda Avrupa Birliğindeki regülasyonlara ilişkin
gelişmeler de göz önünde bulundurularak ilave düzenlemeler yapılmaktadır.
Ayrıca, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununda öngörülen değişikliklerle; şebekeler
üstü (Över The Top (OTT) – İnternet Tabanlı) hizmetler tanımlanmaktadır. Türkiye’deki herhangi
bir mevzuata tabi tutulmadan sunulan bu hizmetler, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)
tarafından yetkilendirilen ve benzer hizmeti sunan işletmeciler açısından haksız rekabet oluşturduğu
için BTK’ya bu hizmetlere ilişkin gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili tedbirleri alma hususunda
yetki verilmektedir. Böylelikle, BTK tarafından yetkilendirilen işletmecilerin, ilgili mevzuat
çerçevesinde kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesini teminen tüketici hakları, kişisel verilerin
korunması, hizmet kalitesi, raporlama, mali yükümlülükler gibi bazı yükümlülüklere tabi tutulması
amaçlanmaktadır.
Değişiklik Teklifiyle yalan haberin vardığı nokta ve etkileri dikkate alınarak
dezenformasyonla mücadele kapsamında bir taraftan idari tedbirler güçlendirilirken diğer taraftan
5237 sayılı Kanunun “Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlıklı beşinci bölümünde “Halkı yamitıcı
bilgiyi alenen yayma” başlığıyla müstakil bir suç ihdas edilmektedir. Bu doğrultuda, sırf halk
arasında endişe, panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı
ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilginin, kamu banşını bozmaya elverişli şekilde alenen yayılması suç
olarak düzenlenmektedir. Böylelikle failde özel kast, gerçeğe aykırı bilgi de özel nitelik ve eylemde
elverişlilik aranmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Maddeyle, yasal zemine kavuşturulmaları amacıyla internet haber siteleri ile
basın kartına ilişkin hususlar 5187 sayılı Basın Kanununun kapsamına alınarak radyo, televizyon ve
kamu kurum ve kunıluşlanmn yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personelinin,
basın kartı düzenlenmesi bakımından süreli yayın çalışanları gibi değerlendirileceği öngörülmüştür.
MADDE 2- 5187 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde, anılan Kanunun uygulanmasına yönelik
bazı kavramlar tanımlanmış olup, internet haber sitelerinin de Kanun kapsamına alınmasına yönelik
olarak bu maddenin (c) bendinde tanımlanan süreli yayın tanımına internet haber siteleri de
eklenmekte ve böylece internet haber siteleri de süreli yayın tanımı kapsamına alınmakta, (ı) bendi
ile eser sahibinin tanımı genişletilmekte ve yeni eklenen (m) bendi ile de internet haber sitesinin
tanımı yapılmaktadır. Bunun yam sıra basın kartı, basın kartı verilecek medya mensupları ve
enformasyon görevlileri, basın kartı düzenleyecek olan İletişim Başkanlığı ve basın kartı
başvurularını değerlendirecek olan Komisyon tanımlanarak maddeye eklenmiştir.
MADDE 3- Maddeyle, 5187 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine eklenen üçüncü fıkrada;
internet haber sitelerinin de maddede belirtilen zorunlu bilgileri kendilerine ait internet ortamında
kullanıcılann ana sayfadan doğrudan ulaşabileceği şekilde ve iletişim başlığı altında bulundurmakla
yükümlü olduğu belirtilmektedir.
Ayrıca eklenen diğer fıkra ile, internet haber sitelerinde bir içeriğin internette ilk kez
sunulmaya başlandığı tarihin, her erişildiğinde değişmeyecek şekilde içeriğin üzerinde belirtilmesi
zorunlu hale getirilerek bu içerikten doğacak sorumluluklar açısından tarih tespiti mümkün hale
getirilmektedir.
MADDE 4- Maddeyle, 5187 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında yapılan
değişiklik ile beyannamede Tebligat Kanununun 7/A maddesine uygun elektronik tebligat
adreslerinin bildirilmesi öngörülmektedir. Bu sayede basın duyurularının ve yargı organlarınca
verilen yayın yasağı kararlannın hızlı ve etkin bir şekilde tebliğinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Ayrıca yapılan bir diğer değişiklikle, süreli yayınlara internet haber sitelerinin eklenmesiyle
birlikte beyanname sayısı önemli ölçüde artacağından yargının iş yükünü azaltmak amacıyla
beyannamelerin Cumhuriyet Başsavcılıklan yerine Basın İlan Kurumuna verilmesi öngörülmüştür.
MADDE 5- Maddeyle, 5187 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde değişiklik yapılmaktadır.
Maddeyle, internet haber siteleri için yayın durdurma müeyyidesinin uygulanamayacağı belirlenmiş
olup verilen süre içerisinde eksikliklerin giderilmemesi ya da gerçeğe aykırı bilgilerin düzeltilmemesi
halinde öngörülen usul çerçevesinde haber sitesi vasfı kazamimaması tespiti şartı düzenlenmiştir. Bu
karar ile internet haber sitesi vasfını kazanamayan haber sitesi süreli yayın kapsamının dışında
bırakılmış olacaktır.
MADDE 6- İnternet haber sitelerinin 5187 sayılı Kanun kapsamına alınmasıyla birlikte 10
uncu maddenin başlığı “Teslim ve muhafaza yükümlülüğü” olarak değiştirilmektedir.
İnternet haber sitelerinin yayınladıkları içerikleri doğruluğu, bütünlüğü ve erişilebilirliği
sağlanmış şekilde iki yıl süre ile muhafaza etmeye ve gerektiğinde talep eden yetkili mercilere teslim
etmeye mecbur olduğu öngörülmektedir.
Ayrıca, yayının herhangi bir şekilde soruşturma veya kovuşturma konusu yapılması halinde,
bu işlemlerin sonuçlandığımn yetkili mercilerce ilgili internet haber sitesine bildirilmesine kadar
soruşturma veya kovuşturma konusu yayın kaydının saklanmasının zorunlu olduğu
düzenlenmektedir.
MADDE 7- Maddeyle, internet haber siteleri 5187 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi
kapsamına alınmaktadır. Bu doğrultuda, internet haber sitelerinde cevap ve düzeltme hakları açık bir
şekilde teminat altına alınmış ve içeriğin yayından çıkarılması ile erişimin engellenmesi
durumlannda da düzeltme ve cevap metninin bir hafta süre ile yayınlanmaya devam edileceği
belirtilmiştir.
MADDE 8- 5187 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin başlığı “Teslim ve muhafaza
yükümlülüğüne uymama” olarak değiştirilmekte ve aynı maddede yer alan basımcı ibaresinden sonra
gelmek üzere “ile teslim ve muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu
müdürü” ibaresi eklenmektedir. Böylece teslim ve muhafaza yükümlülüğüne uymayan internet haber
siteleri için de müeyyide getirilmiş olmaktadır.
MADDE 9-5187 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinde, günlük süreli yayınlar ve diğer basılmış
eserler yönünden dava açma süreleri ve bu sürelerin ne zaman başlayacağına ilişkin hükümler
bulunmakta olup internet haber siteleri de bu madde kapsamına alınmak suretiyle belirsizlik
giderilmektedir.
MADDE 10- Ek 1 inci maddeyle, basın kartı başvurusunun 14 nolu Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinde düzenlenen görevine uygun bir şekilde İletişim Başkanlığına yapılacağı ve basın
özgürlüğünü güçlendirmek amacıyla basın kartının resmi nitelikte bir kimlik belgesi olduğu
vurgulanarak basın kartı türlerinin neler olduğu düzenlenmiştir.
MADDE 11- Ek 2 nci maddeyle, yargı kararları doğrultusunda basın kartının basın ve ifade
özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartının kimlere verileceğinin kanunla düzenlenmesi
öngörülmüştür.
MADDE 12- Ek 3 üncü maddeyle, yargı kararlan doğrultusunda basın kartının basın ve ifade
özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartı verilecek kişilerde aranacak şartların kanunla
düzenlenmesi öngörülmüştür.
MADDE 13- Ek 4 üncü maddeyle, yabancı medya mensuplannın basın kartını hangi şartlarda
alacağı düzenlenerek, basın kartı alım işlemlerinde karşılıklılık esasının da gözetileceği hüküm altına
alınmıştır.
MADDE 14- Ek 5 inci maddeyle, basın kartı başvurularını değerlendirecek Komisyonun
kimlerden teşekkül edeceği, üye sayısı, görev süresi ile Komisyonun başvuru sahibinin niteliklerini,
mesleki çalışmalarını, eserlerini, ödüllerini değerlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağım takdir
edeceği düzenlenmiştir.
MADDE 15- Ek 6 ncı maddenin birinci fıkrasıyla basın kartı sahibinin sahip olması gereken
nitelikleri kaybettiğinin anlaşılması halinde bu durumda Komisyon değerlendirmesine gerek
kalmadığından basın kartımn Başkanlıkça iptal edilmesi öngörülmüştür.
Ek 6 ncı maddenin ikinci fıkrasıyla ise yargı kararları doğrultusunda hukuki belirlilik ve
öngörülebilirlik ilkeleri dikkate alınarak basın kartı sahibinin basın ahlâk esaslanna aykırı faaliyet ve
davranışlarda bulunması halinde basın kartlarının Komisyon karanyla iptal edileceği öngörülmüştür.
MADDE 16- Ek 7 nci maddeyle basın kartı sahibinin gerekli nitelikleri kaybettiğinin
anlaşılması neticesinde basın kartınm iptal edilmesi halinde iptal tarihinden itibaren bir yıl; basın
ahlâk esaslarına aykırı faaliyet ve davranışlarda bulunması neticesinde iptal edilmesi halinde ise beş
yıl süre boyunca yeniden basın kartı düzenlenemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Son fıkrada ise adli
sicil kaydında basın kartı verilmesine engel bir suçtan mahkumiyeti bulunan kişilere bu
mahkumiyetler adli sicil kaydından silinmedikçe veya yasaklanmış hakların geri verilmesine karar
verilmedikçe basın kartı düzenlenmeyeceği vurgulanmıştır.
MADDE 17- Ek 8 inci maddeyle, basın kartlarının şekli, medya kuruluşlarında aranacak
şartlar, kontenjanlar, Komisyon üyelerinin belirlenmesi, çalışma ve karar alma usulleri, başvuru
türleri ile başvuruda istenilecek belgeler Başkanlık tarafından çıkanlacak yönetmelikle
düzenleneceği öngörülmüştür.
MADDE 18- Geçici madde 4 ile 5187 sayılı Kanunda yapılan değişikliklerle ilgili tarafların
uyum sağlaması için üç aylık süre öngörülmüştür ve Cumhuriyet Başsavcılıklarında bulunan
kayıtların, bu konuda görev yapan Basın İlan Kurumuna verilmesi düzenlenmiştir. Ayrıca maddeyle
bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayıma girdiği tarihten önceki basın kartı yönetmelikleri gereği
verilen basın kartı sahiplerinin kazanılmış haklarını korumak amacıyla düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 19- Maddede yapılan değişiklikle, 195 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yer alan
36 kişilik Basın İlan Kurumu Genel Kuruluna, resmi ilan yayınlayacak internet haber sitelerinden 2,
Cumhurbaşkanınca belirlenecek 2, Radyo, Televizyon ve internet siteleriyle ilgili işlemler
gerçekleştiren BTK ve RTÜK’ten 2 temsilci eklenmektedir. Bu şekilde Kurum Genel Kumlu üye
sayısı 42’ye çıkmaktadır. Maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan ilk ‘Ege’ ibaresi, büyük
bir coğrafî bölgeyi ifade etmesi ve bölgedeki hangi üniversiteden Genel Kurula temsilci almacağına
yönelik olası yorum farklarmın önüne geçmek amacıyla ‘Dokuz Eylül’ olarak değiştirilmektedir.
Ayrıca maddeye Kumm Yönetim Kurulunun, Genel Kurulun yeni temsilcilerinin seçilememesi
halinde mevcut üyelerin görevlerinin devam edeceğine yönelik cümle eklenmektedir. Kurumun ülke
genelinde görevli olmasıyla tüm Anadolu gazetelerinin kayıtları Basın İlan Kurumunda
tutulduğundan Anadolu gazete sahipleri temsilcileri seçiminin Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı
yerine Basın İlan Kummu Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 20- Resmi ilan ve reklam verilebilecek internet haber sitelerinin de Kurumun
internet siteleri üzerinden kamuoyuna duyurulması amacıyla 195 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin
başlığı ve birinci fıkrası değiştirilmiştir.
MADDE 21 – Maddeyle, 195 sayılı Kanunun 45 inci maddesinden sonra gelmek üzere
Üçüncü Bölümüne “İnternet Haber Sitelerinde Yayınlanacak Resmi İlan ve Reklamlar” üst başlıklı
“Üçüncü Kısım” ilave edilerek, “Kapsam ve esaslar” başlıklı 45/A maddesi ihdas edilmektedir.
Böylelikle internet haber sitelerinde resmi ilan ve reklamların Basın İlan Kurumu aracılığıyla
yayınlatılabilmesine imkan sağlanması, Kurum aracılığıyla yayınlanan ilanların kopyalanması veya
ticari faaliyete konu edilmesi durumlarına dair usul ve esasların tespit edilmesi için Genel Kurula
yetki verilmesi, kamuya ait ilanlara vatandaşların tek merkezden kolayca ulaşabilmesi ve Basın İlan
Kurumu İlan Portalma hukuki statü kazandırılması amaçlanmaktadır.
MADDE 22- İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlatılması görevi Basın İlan
Kurumuna verildiğinden, 195 sayılı Kanunun 49 uncu maddesine göre gazete ve dergiler için
uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanması amacıyla maddede yer alan gazete
ve dergi ibarelerinden sonra gelmek üzere internet haber siteleri ibareleri eklenmiştir. Ayrıca
müeyyide uygulanan gazete, dergi ve internet haber sitelerinin başvuracağı yargı mercii konusunda
tereddütlerin giderilmesi amacıyla başvurulacak mahkeme yeri. Kurum Genel Müdürlüğünün
bulunduğu yerdeki en yüksek dereceli asliye hukuk hakimliği olarak değiştirilmiş, on beş gün olan
mahkemenin karar verme süresi kaldırılarak konuya ilişkin basit yargılama usulü getirilmiştir.
MADDE 23- Resmi ilan ve reklam yayınlayacak internet haber sitelerinin taşıması gereken
vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayına ilişkin usul ve esasların Basın İlan
Kurumu Genel Kurulu tarafından altı ay içinde çıkanlacak bir yönetmelikle belirlenmesi amacıyla
195 sayılı Kanuna geçici 9 uncu madde eklenmektedir.
MADDE 24- Basın kartına ilişkin hususların Basın Kanunu içerisinde düzenlenmesi
öngörüldüğünden 5510 sayılı Kanunda uyum düzenlemesi yapılmaktadır.
MADDE 25- Maddeyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amaçlanmaktadır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 114 ve 126 ncı maddeleri kapsamındaki taşınır/taşınmaz
satışlarının gazete yoluyla ilan edilip edilemeyeceğinin takdir yetkisi anılan 114 üncü madde uyarınca
ilgili icra memurluklarının tasarrufuna bırakılmıştır. İcra memurlan tarafından ifa edilen bu yetkiden
kaynaklanan uygulamalardaki farklılıkların giderilmesi, bu ilanlann internet haber sitelerinde de
yaymlatılması amacıyla maddeye eklemeler yapılmaktadır. Bu doğrultuda satışa konu mallar için
yapılacak ilanm kapsamını belirlemek üzere eşik değerler getirilmekte ve böylece satışı yapılacak
mala rağbetin artması, değerinin altında satış yapılmasının önüne geçilmesi, şeffaflığın sağlanması
maksadıyla etkin şekilde duyuru müessesesi kurulması amaçlanmaktadır. Diğer taraftan
vatandaşların icra, ihale, tebligat ve personel alımlarına ilişkin ilanlara tek merkezden kolayca
ulaşabildiği Basın İlan Kurumu İlan Portalında da ücretsiz yayın yapılması sağlanmaktadır.
MADDE 26- Resmi ilanların, şartlan Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek
internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 2886 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde geçen
‘gazete’ ibarelerinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibareleri eklenmektedir.
MADDE 27- Resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek
internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 4734 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde geçen
‘gazete’ ibarelerinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibareleri eklenmektedir.
MADDE 28- Maddenin (a) bendiyle, 5187 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen
“Cezai sorumluluk” hükmüne internet haber siteleri ibaresi, 13 üncü maddesinde düzenlenen
“Hukukî sorumluluk” hükmüne internet haber siteleri ibaresi eklenmektedir. Diğer taraflan, 5187
sayılı Kanunun 15, 18, 20, 21 ve 27 nci maddelerinde de değişiklikler yapılmaktadır.
Maddenin (b) bendiyle, internet haber siteleri çalışanları da, 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı
Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun
kapsamına alınmaktadır.
Maddenin (c) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın îlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 1700 sayılı Dahiliye Memurları
Kanununun 2/A maddesinde geçen ‘gazete’ ibaresinin yanına ‘internet haber sitesi’ ibaresi
eklenmektedir.
Maddenin (ç) bendiyle, 2004 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinde değişiklik yapılarak resmi
ilanlann, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de
yaymlatılması amaçlanmaktadır.
Maddenin (d) bendiyle, resmi ilanlann, şartları Basın îlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 7201 sayılı Tebligat Kanununun 29
uncu maddesinde değişiklik yapılmaktadır.
Maddenin (e) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 213 sayılı Kanunun 104 üncü
maddesinde geçen ‘gazete’ ibarelerinin yanına ‘ve bir internet haber sitesinde’ ibareleri
eklenmektedir.
Maddenin (f) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 47 nci maddesinde geçen ‘Resmi Gazete’ ibaresinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibaresi
eklenmektedir. Gazetelerde yayınlatılan resmi ilanların tamamı gazetelerin internet haber sitesinde
ve Basın İlan Kurumu İlan Portalında ücretsiz yayınlatılmaktadır. Basın İlan Kurumu İlan Portalı
Yönetmeliğine göre bu şekilde üç mecrada yayınlanan ilanlar için tek ücret alınmaktadır. Personel
alımı ilanlarının vatandaşlann tek merkezden kolayca ulaşabilmesi maksadıyla Basın İlan Kurumu
İlan Portalında da yaymlatılması amaçlanmaktadır.
Maddenin (g) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 1163 sayılı Kanunun 6 ncı
maddesinde geçen ‘gazete’ ibaresinin yamna ‘internet haber sitesi’ ibaresi eklenmektedir.
Maddenin (ğ) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 2911 sayılı Kanunun 6 ncı
maddesinde geçen ‘gazeteler’ ibaresinin yanına ‘internet haber sitesi’ ibaresi eklenmektedir.
Maddenin (h) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 2942 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesinde geçen ‘gazete’ ibaresinin yanına ‘internet haber sitesi’ ibaresi eklenmektedir. Ayrıca
maddenin (h) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek
internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 2942 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinde geçen
‘gazete’ ibaresinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibaresi eklenmektedir.
Maddenin (ı) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 3011 sayılı Kanunun 2 nci
maddesinde değişiklik yapılmaktadır.
Maddenin (i) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 3402 sayılı Kanunun 2 ve 22 nci
maddelerinde geçen ‘gazete’ ibarelerinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibareleri eklenmektedir.
Maddenin (j) bendiyle; 4706 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde değişiklik yapılarak resmi
ilanlann, şartlan Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de
yaymlatılması amaçlanmaktadır.
Maddenin (k) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 4721 sayılı Kanunun 713 üncü
maddesinde geçen ‘gazete’ ibaresinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibaresi eklenmektedir.
Maddenin (1) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde de yaymlatılması amacıyla 6102 sayılı Kanunun çeşitli
maddelerinde geçen ‘gazete’ ibarelerinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibareleri eklenmektedir.
Maddenin (m) bendiyle, resmi ilanların, şartları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca
belirlenecek internet haber sitelerinde ve gazetede yaymlatılması amacıyla 7223 sayılı Kanunun 16
ncı maddesinde değişiklik yapılmaktadır.
MADDE 29- Düşünce ve kanaat (ifade) özgürlüğü, kamusal tartışma ve kanaat oluşumunu
mümkün kılarak demokratik toplumun oluşmasına katkı sağlayan temel hakların başında yer
almaktadır. İfade özgürlüğünün temeli ve zemini, doktrinde “fikirler pazarı” olarak
nitelendirilmektedir. Demokratik toplumun vazgeçilmezleri olan çoğulculuk, hoşgörü ve açık
fikirlilik; bireyin kendisini geliştirmesine, dolayısıyla toplumun ilerlemesine yol açan en temel
gerekliliklerdir. Bu gereklilikler ise ifade özgürlüğünün alt yapısını oluşturmaktadır. İfade özgürlüğü,
haber ya da bilgiye ulaşma hakkı, kanaat sahibi olma hakkı ve kanaati açıklama hakkı olmak üzere
üç unsurdan oluşmakta ve bu alanları korumaktadır. Haber ya da bilgiye ulaşma hakkı; bireylerin
iletişim araçlarını özgürce kullanabilmelerine, haber ve bilgi kaynaklarına kolayca erişebilmelerine
ve fikirler pazannda yer alan farklı görüşler arasından diledikleri seçimi yapabilmelerine, böylece
kendilerine ait (özgün) düşünce ve kanaatlerini oluşturabilmelerine imkân sağlamaktadır.
Özünde, negatif statü haklarından olan ifade özgürlüğü, devletler için negatif yükümlülük
getirmektedir. Bunun yanı sıra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlannın ve Anayasa
Mahkemesinin bireysel başvuru incelemelerinin etkisiyle temel hak ve özgürlüklerin günümüzde
ulaştığı seviye, ifade özgürlüğü bakımından devletlerin pozitif yükümlülüklerini de ortaya
koymaktadır. Gelişmekte olan bu pozitif yükümlülüğün, özgürlüklerin önünü açmak ve geliştirmek
yönünde olacağında şüphe bulunmamaktadır.
Teknolojik gelişmelerin ve internetin yaygınlaşmasına bağlı olarak ciddi rağbet gören dijital
platformlar, daha çok “içerik” olarak nitelendirilebilecek bilgi veya haberlerin yayılma hızını
öngörülemez biçimde artırmış ve bu içeriklerin zihin süzgecinden geçme, analiz etme ve
değerlendirme süresini oldukça kısaltmıştır. Bu noktada, internetin sağladığı anonim ortam yalan,
yanlış veya manipülatif içeriklerin artmasına neden olmuştur. Bilhassa, özel saiklerle oluşturulup
organize bir biçimde yayılan içerikler veya bot hesaplar aracılığıyla yapılan paylaşımlar, internet
ortamındaki dezenformasyonu hızlı bir biçimde artırmaktadır. Bu şekilde maksatlı bir biçimde
oluşturulan uydurma içerikler, fikirler pazarındaki ürün güvenliğini olumsuz etkilemekte, bireylerin
kanaat oluşumunu manipüle etmekte ve özgür düşünceyi ipotek altına alarak demokratik ortamın
masumiyetini zedelemektedir. Sonuçta, kişilerin habere veya bilgiye erişimini kolaylaştırmaya
yönelik mekanizmalar ve imkânlar geliştirilirken, haber veya bilginin güvenliği sağlanarak, özgür ve
özgün fikirlerin demokratik ortamda çatışmasına ya da yarışmasına yönelik tedbirlerin alınması
ihtiyacı ortaya çıkmaktadır.
Maddeyle, sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış
güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya
elverişli olacak şekilde alenen yaymak suç olarak düzenlenmektedir. Fiilin, “kamu barışını bozmaya”
elverişli olması aranarak, bu suçun somut tehlike suçu olduğu vurgulanmıştır. Bunun yanı sıra
“dezenformasyon” olarak nitelendirilen bu fiillerin, kişilerin bireysel kanaatlerini açıklama veya
haber verme haklanyla karıştırılmaması için fiilin, halk arasında endişe, korku veya panik yaratma
saikiyle gerçekleştirilmesi ilave bir unsur olarak aranmaktadır. Belirtmek gerekir ki,
dezenformasyona konu içerik, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili
doğrudan asılsız bir bilgi olabileceği gibi tahrif edilmiş bir bilgi de olabilecektir. Kamu banşına
yönelik suçlar kapsamında ihdas edilen bu suçun, Bölümde yer alan diğer suçlardan daha farklı bir
alanı düzenlediğinde şüphe bulunmamaktadır. Ayrıca suçun, failin gerçek kimliğini gizlemek
suretiyle veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hali, cezada artırım sebebi olarak
öngörülmektedir.
s
MADDE 30- Teklif ile, Türk Ceza Kanununda ihdas edilen “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen
yayma” başlıklı 217/A maddesi bakımından temyiz kanun yoluna başvurulabilmesine imkan
tanınmaktadır.
MADDE 31- Erişim Sağlayıcıları Birliği, 5651 sayılı Kanunun 6/A maddesi ile erişimin
engellenmesi kararlarının uygulanmasında koordinasyon görevini ifa etmek amacıyla 2014 yılında
kurulmuştur. İnternetin dinamik ve gelişmekte olan yapısı nedeniyle gerek kurumların gerekse
mevzuatın uyumluluğu açısından değişikliklerin ve yeniliklerin yapılması kaçınılmazdır.
5651 sayılı Kanun ve diğer özel kanunlarda internet ortamına yönelik getirilen yeni
düzenlemeler nedeniyle Birliğin görev ve yetki alanının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Birlik
kuruluş itibariyle sadece erişimin engellenmesi kararlarının uygulanması hususunda görev ile
donatılmış iken 2020 yılında 7253 sayılı Kanun ile 5651 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde yapılan
değişiklik sonrası içeriğin çıkarılması kararlarının içerik ve yer sağlayıcılara bildirilmesi konusunda
da görevli kılınmıştır. Bu kapsamda, birinci fıkra kapsamında yapılan değişiklikle, 6/A maddesinin
2014 yılında yürürlüğe girmesinden sonra Kanuna 2015 yılmda eklenen 8/A maddesinin
uygulamasında yaşanan fıkra metninden kaynaklanan tereddüt giderilmiş, Birliğin görev alam
erişimin engellenmesi kararları ile birlikte içeriğin çıkarılması kararlarının uygulanması ile ilgili
5651 sayılı Kanun ve diğer özel kanunlarda yapılan değişiklikleri de kapsayacak şekilde yeniden
belirlenmektedir.
İnternetin hayatımıza kattığı sayısız faydalannın yanında kullanıcılar için ve Özellikle
korunmaya muhtaç durumda olan çocuklar için taşıdığı risk ve zararların varlığı da kabul edilen bir
gerçektir. İnternetin riskleri ve zararları ile mücadelenin sadece erişimin engellenmesi ve içeriğin
çıkarılması yoluyla yapılamayacağı, internetin kullanımı konusunda kullanıcıların
bilinçlendirilmesinin de bir o kadar önem taşıdığı aşikardır. Üçüncü fıkra kapsamında yapılan
değişiklikle, internet hizmetini kullanıcılara doğrudan sunan erişim sağlayıcılardan müteşekkil bir
yapı olan Birliğin görev ve faaliyet alanı, internetin bilinçli ve güvenli kullanımı yönünde aktif olarak
çalışmalar yürütmesi amacıyla yeniden düzenlenmektedir.
Erişimin engellenmesi kararlan, uygulanmak üzere Birliğe gönderilmekte ve kararların
uygulanmasında koordinasyon görevini yürütmekte olan Birlik tarafından kararlann gereğini yerine
getirmede doğrudan yükümlülüğü bulunan erişim sağlayıcılara bildirilmektedir. Kararlann Birliğe
tebliği ile erişim sağlayıcıların da yasal sorumluluğu başlamaktadır. Yedinci fıkra kapsamında
yapılan değişiklikle, Birlik ile erişim sağlayıcılar arasında kararların bildirimi noktasında doğru ve
hızlı bir şeldlde veri akışımn sağlanmasını teminen gerekli yazılım ve donanımın erişim sağlayıcılar
tarafından kurulması yükümlülüğü getirilmektedir.
Birliğin tüzükle belirlenen farklı faaliyet alanlarında çalışması neticesinde elde edeceği
gelirlerin ya da Birliğe faaliyet alanlarında kullanmak üzere yapılacak bağışların da gelir olarak
kabulü için dokuzuncu fıkra yeniden düzenlenmektedir.
Onbirinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, Erişim Sağlayıcıları Birliğine, kendisine gelen
içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine yönelik mahkeme kararlarını, 5651 sayılı
Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen ve daha hızlı iletişimi sağlayan elektronik
posta yoluyla ilgili içerik veya yer sağlayıcılarına bildirme imkânı sağlanmaktadır.
MADDE 32- İnternetin dağımk ve dinamik yapısı nedeniyle içerik veya yer sağlayıcının
nerede bulunduğunun tespitinde yaşanan sorunların ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yetki
tartışmasının giderilmesi ve katalog suçlarla daha etkin mücadele edilebilmesi amacıyla yurt içi yurt
dışı ayrımı kaldırılarak Başkanın engelleme yetkisinde yeknesaklık sağlanmış olacaktır. (Örneğin;
yurt dışındaki bir intihara yönlendirme içeriğine müdahale edebilen Başkan, yurt içindeki intihara
yönlendirme içeriğine de müdahale edebilecektir.) Maddeye, eklenen (ç) bendiyle, Milli İstihbarat
Teşkilatının faaliyetleri ve personeline yönelik suç teşkil eden içerikler katalog suçlar kapsamına
dahil edilmiştir.
MADDE 33- Hakim tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi
kararına konu içeriklerin başka internet adreslerinde de yayınlanması halinde ilgilinin başvurusu
üzerine mevcut karardaki içeriklerle aym olduğu tespit edilen içerikler için yeni bir mahkeme kararı
aranmaksızın mevcut karar uygulanmaktadır. Mevcut karar uygulandığında etkilenen ve kararda yer
almayan internet sitesinin Birliğe yaptığı müracaatın kabulü halinde yapılan işlemlerin yargısal
denetimi konusunda uygulamada yaşanan tereddütler giderilmekte ve Anayasa Mahkemesinin bu
madde ile ilgili olan bireysel başvuru kararındaki değerlendirmeleri de karşılanmaktadır. Zira söz
konusu işlem için idari yargıda iptal davası açılarak sonuç alınmaya çalışıldığı gibi; direkt mevcut
karan veren sulh ceza hakimliğine de itiraz edilebilmektedir.
Kaldı ki mevcut karara konu içerikler hakkında kişilik haklannın ihlali yönünden
değerlendirmeyi yapan hakimliğin, Birliğin mevcut kararı başkaca internet adreslerine uygulaması
hakkında da değerlendirme yapması usul ekonomisi açısından da yerinde olacaktır. Birlik tarafından
müracaatın kabul edilmemesi halinde ise içeriğin kişilik haklarını ihlal edip etmediği hususunda yeni
bir değerlendirme yapılması gerekeceğinden bu değerlendirmenin hakim tarafından yapılması
maddenin amacına uygun olacaktır. Ayrıca maddenin dördüncü fıkrası gereği internet sitesinin
tümüne yönelik erişimin engellenmesi karan gerekçesiyle birlikte hakim tarafından verilebildiğinden
bu fıkra kapsamındaki uygulama sadece içeriğe yönelik (URL) erişimin engellenmesi ile
sımrlandınlmıştır.
MADDE 34- Birinci fıkra kapsamında yapılan değişiklikle, kullanıcılar ve yetkili merciler
ile sosyal ağ sağlayıcılar arasında muhataplık ilişkisini güçlendirmek suretiyle kişilik haklarının
korunmasına yönelik daha etkin bir mekanizmanın oluşturulması amaçlanmaktadır.
Dördüncü fıkra kapsamında yapılan değişiklikle, 29 Temmuz 2020 tarihli ve 7253 sayılı
Kanun ile sosyal ağ sağlayıcılara getirilen raporlama yükümlülüğü genişletilerek sosyal ağ
sağlayıcıların bağımsız ve tarafsız bir şekilde kullanıcılara eşit hizmet verme yönündeki
politikalarının ve başlık etiketleri, öne çıkarılan veya erişimi azaltılan içeriklere ilişkin
algoritmalarının raporlara yansıtılmasının sağlanması ve reklam kütüphanesi oluşturmak suretiyle
şeffaflığın artıniması hedeflenmektedir.
Beşinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, belirli suçlara ilişkin olarak yürütülen yargılama
faaliyetleri kapsamında sosyal ağ sağlayıcıların adli mercilere bilgi vermemesi neticesinde
soruşturma ve kovuşturmaların akamete uğramasının önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Belirtmek
gerekir ki, bu düzenleme sosyal ağ sağlayıcılarının diğer suçlara ilişkin olarak, yargı mercilerine bilgi
verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır.
Yedinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, sosyal ağ sağlayıcıların, çocuklara yönelik
aynştırılmış hizmet sunmasının sağlanması suretiyle çocukların sosyal ağlarda daha etkin korunması
hedeflenmektedir.
Onuncu fıkra ile getirilen düzenlemeyle. Kanunun 8 ve 8/A maddeleri kapsamında Başkan
tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlannın sosyal ağ
sağlayıcılar tarafından yerine getirilmemesi durumuna dair ilave yaptırımlar öngörülmektedir.
Onbirinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle. Kanun kapsamında Başkan tarafından verilen idari
para cezalarının yasal süresinde Ödenmemesi durumunun bir yıl içinde birden fazla gerçekleşmesi
halinde sosyal ağ sağlayıcıya yaptırım getirilmektedir.
Onikinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, reklam yasağı karannın etkin bir şekilde
uygulanabilmesi amacıyla reklam yasağına aykırı davranan Türkiye’de mukim vergi mükellefi
gerçek ve tüzel kişilere idari yaptırım getirilmektedir.
Onüçüncü fıkra ile getirilen düzenlemeyle, sosyal ağlarda kullanıcı haklarının daha etkin
korunması hedeflemnektir.
Onbeşinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, sosyal ağ sağlayıcının, başlık etiketleri veya öne
çıkanlan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı başkasına ait yayın yoluyla işlenen suçtan, yayını
sunuş biçiminden kullanıcımn söz konusu yayına ulaşmasını amaçladığı açıkça belli ise sorumlu
tutularak suçlarla etkin mücadele edilmesi hedeflenmektedir.
Onaltıncı fıkra ile getirilen düzenlemeyle, sosyal ağ sağlayıcıların kişilerin can ve mal
güvenliğini tehlikeye sokan içeriğe ve içeriği oluşturana ilişkin bilgileri yetkili kolluk birimleriyle
paylaşma yükümlülüğü getirilmektedir.
Onsekizinci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, sosyal ağ sağlayıcının Kanun kapsamındaki
yükümlülüklerine uyumuna ilişkin yerinde ve etkin inceleme mekanizması kurulmasına imkan
sağlanmaktadır.
Ondokuzuncu fıkra ile getirilen düzenlemeyle, sosyal ağ sağlayıcının olağanüstü durumlarda
alacağı tedbirlere ilişkin kriz planı oluşturma ve Kuruma bildirme yükümlülüğü getirilmektedir.
Yirminci fıkra ile getirilen düzenlemeyle, kullanıcı verilerini barındırma, çocuklara özgü
aynştmlmış hizmet sunma konusunda gerekli tedbirleri alma, kullanıcı haklannın korunması gibi
5651 sayılı Kanunun ek 4 üncü maddesinin altıncı, yedinci, onüçüncü, onaltıncı, onsekizinci ve
ondokuzuncu fıkralarında yer alan belirli yükümlülükleri yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya
idari para cezası yaptırımı öngörülmektedir.
MADDE 35- Sosyal platformlarda, kişisel hak ve özgürlüklerin etkili bir biçimde korunması
amacıyla, maddeyi ihdas eden Kanunun yayımı tarihinden önce temsilci belirlemiş olan sosyal ağ
sağlayıcının bu Kanunla getirilen yükümlülükleri altı ay içinde tamamlamaması durumuna ilişkin
geçiş düzenlemesi yapılmaktadır.
MADDE 36- Hâlihazırda, internet tabanlı hizmet veya OTT (Över The Top) olarak
isimlendirilen uygulamalar üzerinden internet kullanıcılarına temel olarak sesli, yazılı, görsel iletişim
sağlamak amacı ile sunulan elektronik haberleşme hizmetlerinin tanımlanmasına ihtiyaç
duyulmaktadır.
Bu nedenle, “şebekeler üstü hizmet” ve “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” kavramları
tanımlara eklenmektedir.
MADDE 37- 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu çerçevesinde Bilgi Teknolojileri ve
İletişim Kurumu (Kurum) tarafından yetkilendirilen işletmeciler, ilgili mevzuat çerçevesinde kamu
hizmetinin gereği gibi yürütülmesini teminen bazı yükümlülüklere (tüketici hakları, kişisel verilerin
korunması, hizmet kalitesi, raporlama, mali yükümlülükler gibi) tabi tutulmaktadır. Bununla birlikte
şebekeler üstü (Över The Top (OTT) – İnternet Tabanlı) hizmetler olarak da ifade edilebilen bazı
hizmetlerde, Türkiye’de yerleşik olmamakla birlikte, yurtdışından internet üzerinden sesli, yazılı ve
görsel iletişim hizmeti sunulabilmektedir. Türkiye’deki herhangi bir mevzuata tabi tutulmadan
sunulan bu hizmetler. Kurum tarafından yetkilendirilen ve benzer hizmeti sunan işletmeciler
açısından haksız rekabet oluşturabilmektedir. Bu kapsamda Kuruma bu hizmetlere ilişkin gerekli
düzenlemeleri yapma ve ilgili tedbirleri alma hususunda yetki verilmektedir.
Düzenlemenin ikinci cümlesi ile şebekeler üstü hizmet sağlayıcıların ülkemizdeki
faaliyetlerinin muhataplığımn sunulan hizmetin kapsamına göre anonim şirket veya limited şirket
statüsündeki tam yetkili temsilcileri vasıtası ile Kurumca yapılacak yetkilendirme çerçevesinde
yürütmeleri hedeflenmiştir.
Ayrıca, şebekeler üstü hizmet sunanların hak ve yükümlülüklerinde Ulusal Numaralandırma
Planında yer alan numaralar ile haberleşme imkam sunup sunmamasına, Türkiye’deki kullanıcı
sayısına veya günlük erişim sayısına bakılarak farklılaştırma yapılabileceğine ilişkin açık düzenleme
yapılmaktadır. Bununla birlikte Kurumun elektronik haberleşme sektörüne ilişkin görev alanına
yönelik tüm düzenlemelerin şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara uygulanamayacağı hususlar
bakımından (arabağlantı, abonelik sözleşmelerinin kurulması gibi) yeni düzenlemeler yapılması
gerekeceğinden Kuruma bu görev alam dahilinde düzenleme yapma ve şebekeler üstü hizmet
sağlayıcılara da bu düzenlemeye uyma yükümlülüğü getirilmektedir. Bununla birlikte, söz konusu
hizmet sağlayıcılarının Kuruma göndereceği bilgilerin belirlenmesi hedeflenmiştir.
MADDE 38- Şebekeler üstü hizmet sağlayıcılannm 5809 sayılı Kanun kapsamına alınmasına
bağlı olarak 5809 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde
uygulanacak yaptırımlar düzenlenmektedir.
Bu kapsamda; uygulanabilecek diğer yaptırımlann yanı sıra yurtdışı merkezli şebekeler üstü
hizmet sunanlar hakkında caydırıcı tedbirler ancak ilgili hizmete erişim engeli ile alınabileceğinden,
bu hususa yönelik de yaptırım hükmü getirilmektedir.
Şebekeler üstü hizmet sağlayıcılar bakımından internet trafiği bant genişliğinin daraltılmasına
veya erişimin engellenmesine yönelik olarak getirilen yaptırımın Kurum tarafından uygulanmasında
5809 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin onikinci fıkrası ile uyumlu olması gözetilmiştir.
MADDE 39- Yürürlük maddesidir.
MADDE 40- Yürütme maddesidir.
MADDE 1- 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrası
aşağıdaki şekilde, ikinci fıkrasında yer alan “yayımını” ibaresi “yayımı ile internet haber sitelerini”
şeklinde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bu Kanunun amacı, basın özgürlüğü ve bu özgürlüğün kullanımı ile basın kartına ilişkin usul
ve esasları belirlemektir.”
“Basın kartı düzenlenmesi bakımından basın kartı talep eden medya mensupları ve
enformasyon görevlileri bu Kanun kapsamına dahildir.”
MADDE 2-5187 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine “yayınlarını”
ibaresinden sonra gelmek üzere “ve internet haber sitelerini” ibaresi; (ı) bendine “karikatürü yapanı,”
ibaresinden sonra gelmek üzere “görsel veya işitsel içerikleri kaydeden veya düzenleyeni,” ibaresi ve
fıkraya (1) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“m) İnternet haber sitesi: İnternet ortamında, belirli aralıklarla haber veya yorum niteliğinde
yazılı, görsel veya işitsel içeriklerin sunumunu yapmak üzere kurulan ve işletilen süreli yayını,
ö) Başkanlık: İletişim Başkanlığını,
çalışanlarım,
hizmetlerinde çalışan kamu personelini,”
MADDE 3-5187 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“İnternet haber sitelerinde ayrıca, faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik
posta adresi, iletişim telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının adı ve adresi
kendilerine ait internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan doğrudan ulaşabileceği şekilde ve
iletişim başlığı altında bulundurulur.
întemet haber sitelerinde bir içeriğin ilk kez sunulmaya başlandığı tarih ile sonraki güncelleme
tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek şekilde içeriğin üzerinde belirtilir.”
MADDE 4-5187 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yönetim
yerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcılığına” ibaresi “Basın İlan Kurumuna” şeklinde, birinci
ve dördüncü fıkralarda yer alan “Cumhuriyet Başsavcılığı” ibareleri “Basın İlan Kurumu” şeklinde
değiştirilmiş, ikinci fıkrasına “türü” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve elektronik tebligat adresi”
ibaresi eklenmiştir.
MADDE 5-5187 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Cumhuriyet
Başsavcılığı” ibareleri “Basın îlan Kurumu” şeklinde değiştirilmiş, fıkraya “durdurulmasını”
ibaresinden sonra gelmek üzere “İstanbul” ibaresi ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Birinci fıkrada düzenlenen yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından
uygulanmaz. întemet haber sitesinin bu madde hükmüne uymaması halinde. Basın İlan Kurumu iki
hafta içinde eksikliğin giderilmesini veya gerçeğe aykırı bilgilerin düzeltilmesini intemet haber
sitesinden ister. İstemin iki hafta içinde yerine getirilmemesi dummunda. Basın îlan Kurumu intemet
haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti amacıyla İstanbul asliye ceza mahkemesine başvumr.
Mahkeme en geç iki hafta içinde kararını verir. Bu karara karşı itiraz yoluna başvurulabilir.
Başvurunun kabul edilmesi halinde intemet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve
reklam ile çalışanlarının basın kartına ilişkin hakları ortadan kalkar. İnternet haber sitesi için sağlanan
hakların ortadan kaldırılması, bu Kanun ve/veya ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların
uygulanmasına engel değildir.”
MADDE 6-5187 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin başlığı “Teslim ve muhafaza
yükümlülüğü” olarak değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“întemet haber sitesinde yayınlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet
Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış şekilde iki yıl süre ile
muhafaza edilir.
Yargı mercileri tarafından yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet
haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu işlemlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar
soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zorunludur.”
MADDE 7-5187 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümleler
eklenmiştir.
“İnternet haber sitelerinde ise zarar gören kişinin düzeltme ve cevap yazısının; sorumlu müdür, hiçbir
düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde, ilgili yayının
yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL bağlantısı sağlanmak suretiyle, aynı puntolarla ve aynı şekilde
yayımlamak zorundadır. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması
kararının uygulanması ya da internet haber sitesi tarafından içeriğin kendiliğinden çıkarılması
durumunda, düzeltme ve cevap metni ilgili yayımn yapıldığı internet haber sitesinin ana sayfasında
bir hafta süreyle yayımlamr.”
MADDE 8-5187 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin başlığı “Teslim ve muhafaza
yükümlülüğüne uymama” şeklinde değiştirilmiş, birinci fıkrasında yer alan “basımcı,” ibaresi
“basımcı ile teslim ve muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu
müdürü” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 9- 5187 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına “Basılmış eserler”
ibaresinden sonra gelmek üzere “veya internet haber siteleri” ibaresi, “günlük süreli yayınlar”
ibaresinden sonra gelmek üzere “ve internet haber siteleri”, ikinci fıkrasına “teslim edildiği tarihten”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, internet haber siteleri için ise habere ilişkin suç ihbarının yapıldığı
tarihten” ibaresi eklenmiş ve ikinci fıkranın üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ancak bu süreler, Türk Ceza Kanununun dava zamanaşımına ilişkin maddesinde öngörülen sürelerin
yarısını aşamaz ve bu süre sonunda yayının yenilenmesi hali ile suçun temadi ettiğinin belirlendiği
hallerde, dava zamanaşımı süresi tam olarak uygulanır.”
MADDE 10- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın kartı başvurusu, niteliği ve türleri
EK MADDE 1- Basın kartı başvurusu Başkanlığa yapılır.
Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik belgesidir.
Basın kartı türleri aşağıda sayılanlardan ibarettir:
mensuplarına ve enformasyon görevlilerine verilen basın kartını,
basın kartım,
Türkiye’ye haber amaçlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartım,
ç) Serbest basın kartı: Geçici bir süreyle çalışmayan medya mensuplarına verilen basın kartını,
enformasyon görevlilerine ömür boyu verilen basın kartını,
ifade eder.”
MADDE 11- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın kartı alabilecek kişiler
EK MADDE 2- Basın kartı;
kurulu başkanlarına,
mensupları ile görev alanı Türkiye’yi kapsamamakla beraber geçici bir süreyle Türkiye’ye haber
amaçlı gelen yabancı medya mensuplarına,
ç) Yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına,
kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personeline,
bulunduğu Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine,
verilebilir.”
MADDE 12- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın kartı alabilecek kişilerde aranan şartlar
EK MADDE 3- Basın kartı talep edenlerin başvuruda bulunabilmeleri için;
ç) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen
süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı 5 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına
ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, yalan tanıklık, yalan yere
yemin, iftira, suç uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikâp, rüşvet, kaçakçılık,
ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini
aklama suçları ile cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, kamu barışına karşı suçlar. Anayasal düzene
ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve
casusluk suçlarından hüküm giymemiş olması,
terör suçları ile 4 üncü maddesinde sayılan terör amacı ile işlenen suçlardan veya 6 ncı maddede
belirtilen suçlar ile 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında
Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca hüküm giymemiş olması,
olması,
Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun hükümlerine uygun sözleşme yapmış olması ve mücbir
sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren bir aydan fazla olmamak üzere ara vermeden
çalışması,
şarttır.
Basın kartı talep eden süreli yayın sahipleri veya tüzel kişi temsilcileri ile radyo ve
televizyonların yönetim kurulu başkanlarında, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek
çalışanlarda ve yabancı basın-yaym kuruluşlannda çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından
basın kartı talep edenlerde birinci fıkranın (f) ve (g) bentlerinde belirtilen şartlar aranmaz.
Sürekli ve serbest basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu aracılığıyla
göreve bağlı basın kartı talep edenlerde birinci fıkranın (f) bendinde belirtilen şart aranmaz.”
MADDE 13- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın kartı alabilecek yabancı medya mensuplarında aranan şartlar
EK MADDE 4- Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına;
büyükelçilik, elçilik veya konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri,
halinde, karşılıklılık esası da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilir.
31/5/2006 tarih ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmayan ve geçici basın kartı talep
edenler hakkında da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 28/7/2016 tarih ve 6735 sayılı
Uluslararası İşgücü Kanunu uyannca düzenlenen çalışma izni ile yabancı uyruklu personel
çalıştırılabilir. Bu kapsamda yapılacak çalışma izni başvuruları 6735 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi
çerçevesinde istisnai olarak değerlendirilir ve bunların Türkiye’nin taraf olduğu sosyal güvenlik
sözleşmeleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan
yükümlülükler kanuni süresi içinde yerine getirilir.”
MADDE 14- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın Kartı Komisyonu
EK MADDE 5- Komisyon;
üzere; süreli yayın organlarının salıip ve/veya çahşanlarmca kurulan basın-yayın meslek
kuruluşlarından basın kartı sahibi en fazla üyesi bulunan meslek kuruluşu tarafından belirlenecek bir
üye,
üzere; İstanbul, Ankara ve İzmir dışındaki illerde kurulu basın-yayın meslek kuruluşlarının salıip
ve/veya çalışanlan tarafından kurulmuş basın-yayın meslek kuruluşlarından en fazla basın kartı sahibi
üyesi bulunan meslek kuruluşu tarafından belirlenecek bir üye,
ç) Sürekli nitelikte basın kartı saliipleri arasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
üzere, ulusal düzeyde yayın yapan radyo ve/veya televizyonların yönetim kurulu başkanları ve/veya
gazeteci çahşanlarmca kurulmuş olan basın-yayın meslek kuruluşlarından en fazla üyesi bulunan
meslek kuruluşu tarafından belirlenecek bir üye,
sendika tarafından belirlenecek bir üye,
belirlenecek bir üye,
olmak üzere, toplam dokuz üyeden oluşur.
Üyelerin görev süresi iki yıldır. Süresi dolan üyeler yeniden seçilebilir.
Komisyon, başvuru sahibinin niteliklerini, mesleki çalışmalarım, eserlerini, ödüllerini
değerlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verir. Komisyonun kararları, Başkan
tarafından onaylandıktan sonra uygulanır.”
MADDE 15- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın kartının iptal edileceği haller
EK MADDE 6- Basın kartı sahibinin, ek 3 üncü maddede yer alan niteliklere sahip
olmadığının veya bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı Başkanlıkça
iptal edilir.
Basın kartı sahibinin, 195 sayılı Basın îlân Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 49 uncu
maddesine göre belirlenen basın ahlâk esaslarına aykırı davranışlarda bulunması halinde Komisyon
kararıyla basın kartı iptal edilir.”
MADDE 16- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Basın kartının iptalinin sonuçlan
EK MADDE 7- Basın kartının;
kalksa dahi iptal tarihinden itibaren bir yıl,
geçmedikçe yeniden basın kartı verilmez.
Birinci fıkra belirtilen süreler iptal edilen basın kartının iade edildiği tarihten itibaren işlemeye
başlar.
Bu Kanunun ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrasmın (ç), (d) ve (e) bentlerine aykırı duruma
düşenlere, 25/5/2005 tarihli ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 12 nci ve/veya 13/A maddeleri
uyarınca işlem tesis edildiği belirlenmedikçe basın kartı verilmez.”
MADDE 17- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Yönetmelik
EK MADDE 8- Başkanlıkça düzenlenecek olan basın kartlarının şekli, medya kuruluşlarında
aranacak şartlar, kontenjanlar, Komisyon üyelerinin belirlenmesi, çalışma ve karar alma usulleri,
başvuru türleri ile başvuruda istenilecek belgeler Başkanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir.”
MADDE 18- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 4- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyet gösteren internet
haber siteleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde bu Kanunda öngörülen
yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yayımlanmakta olan süreli yayınlarla ilgili olarak
Cumhuriyet Başsavcılıklarında bulunan kayıtlar, Basın İlan Kurumuna üç ay içinde devredilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce usulünce verilmiş olan basın kartları ek 3 üncü
maddede yer alan şartları taşımaları kaydıyla geçerliliğini korumaya devam eder.”
MADDE 19- 2/1/1961 tarihli ve 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde, fıkranın (b) bendinde yer alan “12” ibaresi
“14” şeklinde, fıkranın (c) bendinde yer alan “Ege Üniversiteleri” ibaresi
“Dokuz Eylül Üniversiteleri” şeklinde, bentte yer alan “Ankara Üniversiteleri” ibaresi “Ankara
Üniversitesi” şeklinde, bentte yer alan “olmak üzere toplam olarak 12 temsilci” ibaresi “Bilgi
Telcnolojileri ve İletişim Kurumundan 1, Radyo ve Televizyon Üst Kurulundan 1 olmak üzere toplam
olarak 14 temsilci” şeklinde ve fıkrada yer alan “36” ibaresi “42” şeklinde değiştirilmiş, ikinci
fıkrasma birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş, dördüncü fıkrasında yer
alan “Basm-Yaym Genel Müdürlüğünde kayıtlı tüm” ibaresi “resmi ilan yayınlayan” şeklinde,
“Basın-Yaym Genel Müdürlüğünün” ibaresi “Genel Müdürlüğün” şeklinde değiştirilmiştir.
“a) Kurumtm idaresine katılmayı kabul eden gazete ve dergi sahiplerinin kendi aralarında
seçecekleri; satışı 100 binin üzerinde olanlardan 1, satışı 99.999-50 bin arasında olanlardan 1, satışı
49.999 – 10 bin arasında olanlardan 1, satışı 10 binin altında olanlardan 1, resmi ilan yayınlayan
internet haber sitesi sahiplerinin kendi aralarından seçecekleri 2, İstanbul, Ankara, İzmir dışında kalan
ve resmi ilan yayınlayan Anadolu gazete sahiplerinden 3, en çok üyeye sahip gazeteciler
sendikasından 2, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki en fazla basın kartlı üyeye sahip gazeteci
derneklerinden 1 ‘er olmak üzere toplam olarak 14 temsilci,”
“Yeni üyeler belirlenene kadar mevcut üyelerin görevleri devam eder.”
MADDE 20- 195 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin başlığı “Gazete ve internet haber
sitelerinin listesi:” şeklinde ve birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kurum Genel Müdürlüğü, her ayın sonunda resmi ilan ve reklam verilebilecek olan
mevkuteler ile internet haber sitelerinin isimlerini ve vasıflarım ihtiva eden birer listeyi, Kurumun
internet siteleri üzerinden duyurur.”
MADDE 21- 195 sayılı Kanunun 45 inci maddesinden sonra gelmek üzere “Üçüncü Kısım”
ve Kısma bağlı şekilde “İnternet Haber Sitelerinde Yayınlanacak Resmi İlan ve Rekl^lar” ana
başlığı ve aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Kapsam ve esaslar:
MADDE 45/A- Resmi Gazetede yayımlananlar hariç olmak üzere; Kanun, Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesi ve yönetmelikler uyarınca yayınlatılması mecburi olan resmi ilanlar ile 29 uncu
maddenin (b) fıkrasında anılan daire ve teşekküller, kanun veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle
kurulan sair müesseseler veya bunların iştiraklerinin internet haber sitelerinde yayınlatacakları ilan
ve reklamlar ancak Basın İlan Kurumu aracılığı ile yayınlanır.
Kurum aracılığıyla yayınlanan ilan ve reklamların, kopyalanması, yayınlanması,
yaymlattırılması ve ticari faaliyete konu edilmesi Kurumun vereceği izne bağlıdır. Bu fıkra
hükümlerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Genel Kurul tarafından belirlenir.
Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve yönetmeliklere göre. Cumhurbaşkanlığına bağlı
kurum ve kuruluşlar ile Bakanlıklar, bağlı, ilgili veya ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kurum ve
kuruluşların kendi internet sitesinde yayını zorunlu olan ilanlarının ayrıca Basın İlan Kurumu İlan
Portalmda yayınlatılması zorunludur. Bu ilanların Basın İlan Kurumu İlan Portalındaki yayınından
ücret alınmaz.”
MADDE 22- 195 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “gazete ve
dergilerle” ibaresi “gazete, dergi ve internet haber siteleri ile” şeklinde, fıkranın (a) bendinde yer alan
“dergiye” ibaresi “dergi ya da internet haber sitesine” şeklinde ve (b) bendinin ikinci paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(a) ve (b) bentlerinde yazılı hallerde, Yönetim Kurulu Kararına karşı, kararın tebliğinden
itibaren on gün içinde Kurum Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki en yüksek dereceli Asliye
Hukuk Hakimliğine itiraz edilebilir. Söz konusu itirazlarda basit yargılama usulü uygulanır. Bu
yargılama neticesinde verilecek karar kesindir.”
MADDE 23- 195 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların sorumlulukları:
GEÇİCİ MADDE 9- İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacaklann
taşıması gereken vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayma ilişkin usul ve esaslar
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Kurum Genel Kurulu tarafından altı ay içinde
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 24- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan tablonun 16 ncı sırasında yer alan “14 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine” ibaresi “9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununa”
şeklinde, tablonun 17 nci sırasında yer alan “Basın Kartı Yönetmeliğine” ibaresi “5187 sayılı Basın
Kanununa” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 25- 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 114 üncü maddesinin
ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “Elektronik satış portalmda” ibaresi ” Elektronik satış
portah ve Basın İlan Kurumu İlan Portalmda” şeklinde, üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş,
maddeye üçüncü fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, mevcut dördüncü fıkrasımn
birinci cümlesine “Gazete” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya internet haber sitesi” ibaresi
eklenmiş, mevcut beşinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Gazete ve internet haber sitesi ilanları Basın İlan Kurumu aracılığıyla aşağıda belirtilen
usulde yapılır.”
“Toplam muhammen bedeli beşyüzbin Türk Lirasına kadar olan satışlar için gazete veya
internet haber sitesi ile ilan yapılıp yapılmayacağına icra dairesince alakadarların menfaatleri dikkate
alınarak karar verilir. Ancak;
altında olanlar, satışın yapılacağı yerde yayınlanan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir yerel gazete
veya bir internet haber sitesinde ilan edilir. Satışın yapılacağı yerde resmi ilan yayınlama hakkını haiz
yerel gazete veya internet haber sitesi yönetimi bulunmaması halinde ilan, icra dairesinin
belirleyeceği aynı il mülki sınırları içerisinde bulunan başka bir yayın yerinde resmi ilan yayınlama
hakkını haiz bir yerel gazete veya bir internet haber sitesi aracılığıyla duyurulur.
sitesinde veya yurt genelinde dağıtılıp satışa sunulan ve ilan talebi tarihinde günlük fiili satışı elli bin
adedin üzerinde olan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir gazetede yayınlatılır.
Kurumu İlan Portalında da duyurulur.
alınmaz.
Endeksi esas alınarak Adalet Bakanlığı tarafından güncellenir ve her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli
olmak üzere aynı tarihe kadar Resmi Gazete’de ilan edilir. Sözü edilen parasal limitler olağanüstü
hallerde yine Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkam karan ile güncellenebilir.”
“Şu kadar ki, gazetede, internet haber sitesinde, elektronik satış portalında veya Basın İlan Kurumu
İlan Portalında ilanı yapılan metindeki hatalar, ihale tarihi değiştirilmeksizin sadece elektronik satış
portalında ilanen düzeltilir.”
MADDE 26- 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 17 nci maddesinin
birinci fıkrasımn (1) numaralı bendinin (a) alt bendinin birinci paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, alt bendin ikinci paragrafına “Gazete” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve internet
haber sitesi” ibaresi eklenmiş, bendin (b) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkranın (2)
numaralı bendine “başka,” ibaresinden sonra gelmek üzere “bir internet haber sitesi ve” ibaresi
eklenmiş, bentte yer alan “bir” ibaresi “birer” şeklinde değiştirilmiş, fıkranın (4) numaralı bendine
“başka gazeteler veya” ibaresinden sonra gelmek üzere “internet haber siteleri ya da” ibaresi
eklenmiştir.
“a) İhaleler, ihalenin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde
duyurulur.”
“b) Gazete çıkmayan veya internet haber sitesi yönetimi bulunmayan yerlerdeki ihalelerin
ilanı, bu fıkranın (a) bendindeki süreler içinde Basın İlan Kurumu İlan Portalında yayınlanır.”
MADDE 27- 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 13 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “gazetelerin en az ikisinde” ibaresi
ile (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yer alan “gazetelerin birinde” ibareleri “bir gazete ve bir internet
haber sitesinde” şeklinde değiştirilmiş, dokuzuncu fıkrasına “aracılığıyla” ibaresinden sonra gelmek
üzere “bir internet haber sitesi ve” ibaresi eklenmiş ve onuncu fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“İhalenin yapılacağı yerde gazete çıkmaması veya internet haber sitesi yönetimi bulunmaması
halinde ilan, aynı süreler içinde Basın îlan Kurumu İlan Portalında yayınlanır.”
MADDE 28- a) 5187 sayılı Kanunun 11 inci ve 13 üncü maddelerinin birinci fıkralan ile 27
nci maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarına “Basılmış eserler” ibarelerinden sonra gelmek üzere
“veya internet haber siteleri” ibareleri, 15 inci maddenin birinci fıkrasında “basılmış eserlerde” ve 20
nci ve 21 inci maddelerde “yaygın süreli yayınlarda” ibarelerinden sonra gelmek üzere “ve internet
haber sitelerinde” ibareleri, 18 inci maddenin üçüncü fıkrasında “bu yazının” ibaresinden sonra
gelmek üzere “iki internet haber sitesi ile” ibaresi eklenmiştir.
Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasına “gazete” ibaresinden
sonra gelmek üzere “, internet haber siteleri” ibaresi eklenmiştir.
fıkrasına “onbeş gün önce” ibaresinden sonra gelmek üzere “bir internet haber sitesi ile” ibaresi
eklenmiş, fıkrada yer alan “bir defa” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
ç) 2004 sayılı İcra ve îflas Kanununun 166 ncı maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde
yer alan “karar” ibaresi “bir internet haber sitesinde veya ilan talep” şeklinde değiştirilmiştir.
(1) numaralı bendinde yer alan “birer gazetede ve ayrıca elektronik ortamda” ibaresi “bir gazete ve
bir internet haber sitesi ve aynca Basın îlan Kurumu İlan Portahnda” şeklinde değiştirilmiştir.
üçüncü bendinin birinci cümlesine “gazetede” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve bir internet haber
sitesinde” ibaresi, bendin ikinci cümlesine “gazetelerden birinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve
bir internet haber sitesinde” ibaresi eklenmiştir.
fıkrasına “Resmi Gazete,” ibaresinden sonra gelmek üzere “internet haber sitesi,” ibaresi eklenmiş,
fıkrada yer alan “gazetelerden” ibaresi “gazeteler ve Basın îlan Kurumu îlan Portalmdan” şeklinde
değiştirilmiştir.
fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “mahalli gazete” ibaresi “bir mahalli gazete ve bir internet
haber sitesi” şeklinde değiştirilmiştir.
ğ) 6/10/1983 tarihli ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun 6 ncı
maddesinin üçüncü fıkrasına “yerel gazeteler” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve internet haber
siteleri” ibaresi eklenmiştir.
fıkrasında yer alan “mahalli gazete çıkıyor ise, bu mahalli gazetelerden birisinde ve” ibaresi “çıkan
bir gazete ve bir internet haber sitesi ile” şeklinde, fıkrada yer alan “bir” ibaresi “birer” şeklinde
değiştirilmiş, Kanunun 19 uncu maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “mahalli gazetede ve” ibaresi
“bir yerel gazete ve bir internet haber sitesi ile” şeklinde, fıkrada yer alan “en az bir defa” ibaresi “en
az birer defa” şeklinde değiştirilmiştir.
ı) 24/5/1984 tarihli ve 3011 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler
Hakkında Kanunun 2 nci maddesine “veya” ibaresinden sonra gelmek üzere “internet haber sitesi ya
da” ibaresi eklenmiştir.
yer alan “varsa yerel gazetede” ibaresi “bir yerel gazete ve bir internet haber sitesinde” şeklinde, 22
nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “varsa yerel gazete” ibaresi “bir yerel gazete ve bir internet
haber sitesi” şeklinde değiştirilmiştir.
Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 7 nci maddesinin beşinci
fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “internet” ibaresi “bir internet haber sitesi” şeklinde
değiştirilmiştir.
fıkrasında yer alan “gazeteyle bir defa” ibaresi “bir gazete ve bir internet haber sitesinde” şeklinde
değiştirilmiştir.
1) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1000 inci maddesinin üçüncü
fıkrasına “bildirmeye”, 1350 nci maddesinin birinci fıkrası ile 1384 üncü maddesinin ikinci fıkrasına
“şartıyla” ve 1385 inci maddesinin birinci fıkrasına “ilan,” ibarelerinden sonra gelmek üzere “bir
internet haber sitesi ve” ibareleri eklenmiştir.
ncı maddesinin sekizinci fıkrasında yer alan “kendi internet sitesinde veya gerekli gördüğü diğer
uygun yöntemlerle” ibaresi “kendi internet sitesi dalıil gerekli gördüğü tüm yöntemlerle ve bir gazete
veya bir internet haber sitesinde” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 29- 26/9/2004 tarilıli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 217 nci maddesinden
sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma
MADDE 217/A- (1) Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç
ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını
bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
(2) Suçun, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde
işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır.”
MADDE 30- 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 286 ncı
maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendine (6) numaralı alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
alt bent eklenmiş ve diğer alt bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
“7. Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma (madde 217/A),”
MADDE 31- 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı întemet Ortamında Yapılan Yayınların
Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun 6/A
maddesinin birinci fıkrasında yer alan “8 inci maddesi kapsamı dışındaki erişimin engellenmesi
kararlarının” ibaresi “8 ve 8/A maddeleri kapsamı dışındaki tüm içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin
engellenmesine yönelik kararların” şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasına “esasları” ibaresinden
sonra gelmek üzere “ile internetin bilinçli ve güvenli kullanımı konulan da dahil olmak üzere Birliğin
faaliyet alanlan,” ibaresi eklenmiş, altıncı ve yedinci fıkralarında yer alan “Bu Kanunun 8 inci
maddesi kapsamı dışındaki erişimin” ibareleri “Erişimin” şeklinde değiştirilmiş, yedinci fıkrasına
aşağıdaki cümle eklenmiş, dokuzuncu fıkrasının birinci cümlesine “ücretlerden,” ibaresinden sonra
gelmek üzere “bağış ve diğer faaliyet gelirlerinden” ibaresi eklenmiş, fıkranın ikinci cümlesinde yer
alan “Alınacak ücretler” ibaresi “Üyelerden alınacak ücretler” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Erişim sağlayıcılar, kararların bildirimi için gerekli teknik altyapıyı kurmakla yükümlüdür.”
“(11) Birlik, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarım, ilgili içerik veya
yer sağlayıcının internet sayfalarından tespit edilebilen elektronik posta adreslerine bildirebilir.”
MADDE 32- 5651 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent
eklenmiş, dördüncü fıkrasında yer alan “oluşturan yayınların içerik veya yer sağlayıcısının yurt
dışında bulunması halinde veya içerik veya yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa bile, içeriği birinci
fıkranın (a) bendinin (2) ve (5) ve (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde ve (c) bendinde yazılı suçları”
ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
“ç) 1/11/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı
Kanununun 27 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında yer alan suçlar.”
MADDE 33- 5651 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin dokuzuncu fıkrasına aşağıdaki cümleler
eklenmiştir.
“Müracaatın Birlik tarafından kabulüne karşı itiraz, kararı veren hakimliğe yapılır. İnternet sitesindeki
yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesi kararlarında bu fıkra hükmü uygulanmaz.”
MADDE 34- 5651 sayılı Kanunun ek 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının üçüncü cümlesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki cümleler eklenmiş, dördüncü fıkrasına aşağıdaki
cümleler eklenmiş, maddeye dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve
diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş, teselsül neticesinde oluşan altıncı fıkradan sonra gelmek
üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş, teselsül neticesinde
oluşan dokuzuncu fıkranın ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve bu fıkradan sonra gelmek üzere
aşağıdaki fıkralar eklenmiş, diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş, maddeye teselsül neticesinde
oluşan ondördüncü fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş, maddeye teselsül
neticesinde oluşan onyedinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve diğer fıkra
buna göre teselsül ettirilmiştir.
“Temsilcinin gerçek kişi olması hâlinde bu kişinin Türkiye’de mukim ve Türk vatandaşı olması
zorunludur.”
“Türkiye’den günlük erişimin on milyondan fazla olması halinde; yurt dışı kaynaklı sosyal ağ
sağlayıcı tarafından belirlenen gerçek veya tüzel kişi temsilci, sosyal ağ sağlayıcının sorumlulukları
saklı kalmak kaydıyla teknik, idari, hukuki ve mali yönden tam yetkili ve sorumlu olup bu temsilcinin
tüzel kişi olması halinde doğrudan sosyal ağ sağlayıcı tarafından sermaye şirketi şeklinde kurulan bir
şube olması zorunludur.”
“Sosyal ağ sağlayıcıların Kuruma sundukları raporlar, başlık etiketleri, öne çıkarılan veya erişimi
azaltılan içeriklere ilişkin algoritmalarına, reklam politikalarına ve şeffaflık politikalanna ilişkin
bilgileri de içerir. Sosyal ağ sağlayıcı. Kurum tarafından istenen bilgileri Kuruma vermekle
yükümlüdür. Sosyal ağ sağlayıcı kullamcılarma eşit ve tarafsız davranmakla yükümlü olup Kuruma
sunulacak raporda bu hususa ilişkin alınan tedbirlere de yer verilir. Sosyal ağ sağlayıcı, bu Kanun
kapsamındaki suçlara ilişkin içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ilişkin kendi sistem,
mekanizma ve algoritmasında Kurumla işbirliği halinde gerekli tedbirleri alır ve bu tedbirlere
raporunda yer verir. Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara öneriler sunarken hangi parametreleri
kullandığına internet sitesinde açık, anlaşılır ve kolaylıkla ulaşılabilir şekilde yer vermekle
yükümlüdür. Sosyal ağ sağlayıcı, kullamcılara önerdiği içeriklere ilişkin tercihleri güncelleme ve
kişisel verilerinin kullanılmasını sınırlandırma seçeneği sunma konusunda gerekli tedbirleri alır ve
bu tedbirlere raporunda yer verir. Sosyal ağ sağlayıcı, reklamlara ilişkin içerik, reklam veren, reklam
süresi, hedef kitlesi, ulaşılan kişi veya grup sayısı gibi bilgilerin yer aldığı bir reklam kütüphanesi
oluşturarak bunu internet sitesi üzerinden yayınlar ve bu hususa raporunda yer verir.”
“(5) Türk Ceza Kanununda yer alan;
ç) Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (madde 309, 311, 312, 313, 314,
315,316),
337),
suçlanna konu internet içeriklerini oluşturan veya yayan faillere ulaşmak için gerekli olan
bilgiler soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, kovuşturma aşamasında yargılamanın
yürütüldüğü mahkeme tarafından talep edilmesi üzerine ilgili sosyal ağ sağlayıcının Türkiye’deki
temsilcisi tarafından adli mercilere verilir. Bu bilgilerin talep eden Cumhuriyet Başsavcılığı veya
mahkemeye verilmemesi durumunda, ilgili Cumhuriyet savcısı tarafından, yurt dışı kaynaklı sosyal
ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde doksan oranında daraltılması talebiyle Ankara
Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilir. İnternet trafiği bant genişliğinin daraltılması kararı verilmesi
halinde, bu karar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere Kuruma gönderilir. Kararın gereği,
bildirimden itibaren derhâl ve en geç dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir.
Sosyal ağ sağlayıcının, bu fıkra kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yaptırımlar
kaldırılır ve Kuruma bildirilir.”
“(7) Sosyal ağ sağlayıcı, çocuklara özgü ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli
tedbirleri alır.”
“(10) 8 ve 8/A maddeleri kapsammdaki idari tedbirler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanun
kapsamında Başkan tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının
gereğinin yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de mukim vergi mükellefi gerçek ve tüzel kişilerin,
ilgili yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıya altı aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına Başkan
tarafından karar verilebilir, bu kapsamda yeni sözleşme kurulamaz ve buna ilişkin para transferi
yapılamaz. Reklam yasağı kararı. Resmi GazeteMe yayımlanır. Başkan, reklam yasağı kararının yanı
sıra içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmesine kadar sosyal ağ
sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması için sulh ceza
hâkimliğine başvurabilir. Hâkim tarafından verilen internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli
oranında daraltılmasına ilişkin kararın ilgili sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesinden itibaren otuz gün
içinde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının sosyal ağ sağlayıcı tarafından
yerine getirilmemesi halinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde doksan
oranına kadar daraltılması için Başkan tarafından sulh ceza hâkimliğine başvurulabilir. Hâkim
tarafından verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere Kuruma gönderilir. Kararların
gereği, bildirimden itibaren derhâl ve en geç dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine
getirilir. Sosyal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararımn gereğini
yerine getirmesi ve Kuruma bildirmesi halinde yalnızca internet trafiği bant genişliğinin daraltılması
tedbiri kaldınlır.
(11) Bu Kanun kapsamında Başkan tarafından verilen idari para cezalanmn yasal süresinde
ödenmemesi durumunun bir yıl içinde birden fazla gerçekleşmesi halinde, Başkan tarafından yurt dışı
kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıya Türkiye’de mukim vergi mükellefi gerçek ve tüzel kişilerin ilgili
sosyal ağ sağlayıcısına altı aya kadar yeni reklam vermesinin yasaklanmasına karar verilebilir, bu
kapsamda yeni sözleşme kurulamaz ve buna ilişkin para transferi yapılamaz. Reklam yasağı kararı,
Resmi Gazete’de yayımlanır. Yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcının, idari para cezalanmn
tamamını ödemesi ve Kuruma bildirmesi halinde reklam yasağı kararı kaldırılır.
(12) Bu madde uyarınca verilen reklam yasağına aykırı davranan Türkiye’de mukim vergi
mükellefi gerçek ve tüzel kişilere, on bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası
uygulanmasına Başkan tarafından karar verilebilir.
(13) Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılarının haklarının korunmasına yönelik olarak Kurum
tarafından yapılacak kullanıcı haklarına ilişkin düzenlemelere uymakla yükümlüdür.”
“(15) Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri veya öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam
sağladığı başkasına ait yayın yoluyla işlenen suçtan, yayını sunuş biçiminden kullanıcının söz konusu
yayma ulaşmasını amaçladığı açıkça belli ise sorumludur.
(16) Sosyal ağ sağlayıcı, kişilerin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi
ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ilişkin bilgileri yetkili
kolluk birimleriyle paylaşır.”
“(18) Kurum, sosyal ağ sağlayıcının bu Kanuna uyumuna ilişkin olarak sosyal ağ sağlayıcıdan
kurumsal yapı, bilişim sistemleri, algoritmalar, veri işleme mekanizmaları ve ticari tutumlar dâhil her
türlü açıklamayı talep edebilir. Sosyal ağ sağlayıcı. Kurum tarafından talep edilen bilgi ve belgeleri
en geç üç ay içinde vermekle yükümlüdür. Kurum, sosyal ağ sağlayıcının bu Kanuna uyumunu sosyal
ağ sağlayıcının bütün tesislerinde yerinde inceleyebilir.
(19) Sosyal ağ sağlayıcı, kamu güvenliğini ve kamu sağlığını etkileyen olağanüstü durumlara
ilişkin kriz planı oluşturmakla ve Kuruma bildirmekle yükümlüdür.
(20) Bu maddenin altıncı, yedinci, onüçüncü, onaltıncı, onsekizinci ve ondokuzuncu
fıkralarındaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya Başkan tarafından bir önceki
takvim yılındaki küresel cirosunun yüzde üçüne kadar idari para cezası verilebilir.”
MADDE 35- 5651 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6- (1) Bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayımı tarihinden önce temsilci
belirlemiş olan sosyal ağ sağlayıcının, ek 4 üncü maddenin birinci fıkrasında bu maddeyi ihdas eden
Kanun ile yapılan değişiklikle getirilen yükümlülüklerini bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayımı
tarihinden itibaren altı ay içinde tamamlamaması durumunda, bildirime ve idari para cezalarına ilişkin
hükümler uygulanmadan ek 4 üncü maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.”
MADDE 36- 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 3 üncü
maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“(ççç) Şebekeler üstü hizmet: İnternet erişimine sahip abone ve kullanıcılara, işletmecilerden
veya sağlanan internet hizmetinden bağımsız olarak kamuya açık bir yazılım vasıtası ile sunulan;
sesli, yazılı, görsel iletişim kapsamındaki kişiler arası elektronik haberleşme hizmetlerini,
(ddd) Şebekeler üstü hizmet sağlayıcı: Şebekeler üstü hizmet tanımı kapsamına giren
hizmetleri sunan gerçek veya tüzel kişiyi,”
MADDE 37- 5809 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(14) Kurum, şebekeler üstü hizmet sunumuna ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmaya,
düzenlemelerde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeksizin veya yetkilendirilmeksizin sunulan
şebekeler üstü hizmetlerin sunumunun engellenmesini teminen işletmecilere yükümlülük getirilmesi
dahil her türlü tedbiri almaya yetkilidir. Şebekeler üstü hizmet sağlayıcılar, faaliyetlerini Türkiye’de
kurdukları anonim şirket ya da limited şirket statüsündeki tam yetkili temsilcileri vasıtası ile Kurumca
yapılacak yetkilendirme çerçevesinde yürütürler. Şebekeler üstü hizmet sağlayıcılar. Kurumun
elektronik haberleşme sektörüne ilişkin görevleri kapsamında bu hizmete yönelik yapacağı
düzenlemelere uymakla yükümlüdür. Kurum yapacağı düzenlemelerde hizmetlerin kullanıcılanna
Ulusal Numaralandırma Planında yer alan numaralar ile haberleşme imkam sunup sunmadığı,
Türkiye’deki kullanıcı sayısı veya günlük erişim sayısı gibi kriterleri dikkate alır. Şebekeler üstü
hizmet sağlayıcılar, Türkiye’deki aktif bireysel ve kurumsal kullanıcı sayısı, sesli arama sayısı ve
süresi, görüntülü görüşme sayısı ve süresi, anlık mesaj sayısı ve Kurumun belirleyebileceği diğer
bilgileri Kurumca belirlenecek periyotlarla Kuruma bildirmekle yükümlüdür.”
MADDE 38- 5809 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(16) Bu Kanunun 9 uncu maddesine aykırı olarak düzenlemelerde öngörülen yükümlülükleri
yerine getirmeyen veya yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara bir
milyon Türk Lirasından otuz milyon Türk Lirasına kadar idari para cezası verilebilir.
(17) Bu maddenin onaltıncı fıkrasında uygulanan idari para cezasını süresinde ödemeyen ve
Kurumca yapılacak bildirimden itibaren altı ay içerisinde Kurum düzenlemelerinde öngörülen
yükümlülükleri yerine getirmeyen veya yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet
sağlayıcısının internet trafiği bant genişliğinin %95’ine kadar daraltılmasına veya ilgili uygulama
veya internet sitesine erişimin engellenmesine Kurum tarafından karar verilebilir. Erişim
Sağlayıcıları Birliğine uygulanmak üzere gönderilen kararın gereği, erişim sağlayıcılar tarafından
yerine getirilir.”
MADDE 39- Bu Kanunun;
hükümleri 1 Ocak 2023 tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 40- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür
TÜİK 3 Ekim Pazartesi günü Eylül enflasyonunu açıklayacak!